Dayanmaq fellinin əsas mənası hərəkətin kəsilməsi, hərəkətsiz hala düşməkdir. Bu, fiziki hərəkətin dayandırılması ilə yanaşı, bir işin, prosesin və ya fəaliyyətin də dayandırılması deməkdir. Maddənin hərəkətinin dayanması kimi sadə bir haldan tutmuş, mürəkkəb bir layihənin dayandırılmasına qədər geniş mənalarda işlədilir.
Misal olaraq, “Avtomobil dayanmışdır” ifadəsində dayanmaq fiziki hərəkətin sona çatmasını bildirir. “İşini dayanmışdır” deyəndə isə bir fəaliyyətin kəsilməsi nəzərdə tutulur. Həmçinin, “Dəniz dalğaları bir anlığa dayanmışdı” kimi təbiət hadisələrində də dayanmaq sözündən istifadə olunur. Bu halda, müvəqqəti bir sakitlik, hərəkətin azalması və ya dayanıqlı bir vəziyyətə keçid ifadə olunur.
Dayanmaq sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif nüanslar da əldə edə bilər. Məsələn, “Düşmənlərimiz dayanmaq bilmədi” ifadəsində dayanmaq, davam etməyi, təslim olmağı rədd etməyi bildirir. “Sözüm dayanır” ifadəsində isə, sözün etibarlılığı, qətiyyəti vurğulanır.
Etimoloji baxımdan dayanmaq, kökündə hərəkətin dayandırılması, sabit vəziyyətə gəlmə ilə bağlıdır. Bu məna, zaman keçdikcə genişlənərək, müxtəlif sahələrə və kontekstlərdə istifadə olunmasına imkan vermişdir. Beləliklə, dayanmaq sadə bir fell olmaqdan çıxaraq, zəngin mənalı və ifadəli bir söz halına gəlmişdir.