Dayazlandırılma, "dayazlandırmaq" fellərinin məsdər formasından törəmiş bir sözdür və əsasən bir şeyin dərinliyinin azaldılması, səthinin düzəldilməsi və ya təbii və ya süni yollarla dərinliyinin azaldılması prosesini ifadə edir. Bu proses müxtəlif sahələrdə, məsələn, inşaatda, kənd təsərrüfatında, hidrologiyada və hətta məcazi mənada da özünü göstərə bilər.
İnşaatda, məsələn, bir su hövzəsinin dayazlandırılması onun dərinliyinin azaldılması, dibinin doldurulması və ya sahil xəttinin genişləndirilməsi ilə əlaqədardır. Bu, suyun həcminin azalmasına, suyun istiliyinin dəyişməsinə və ya suyun axımının dəyişməsinə səbəb ola bilər. Kənd təsərrüfatında isə, torpağın dayazlandırılması, məsələn, suvarma kanallarının qazılması zamanı, torpağın üst qatının daha da səthə çıxarılması və ya əkin üçün yer hazırlama prosesində baş verə bilər. Bu halda, əsas məqsəd torpağın su tutma qabiliyyətini artırmaq və ya daha effektiv əkinçilik aparmaqdır.
Hidrologiyada, çayların və göllərin təbii dayazlandırılması, çöküntülərin yığılması və ya eroziya prosesləri nəticəsində baş verə bilər. Bu proseslər uzun müddət ərzində davam edir və su hövzələrinin ekoloji tarazlığını əhəmiyyətli dərəcədə dəyişə bilər. Məcazi mənada isə, "dayazlandırılma" bir ideyanın, məsələnin və ya mövzunun dərinliyinə varmadan səthi şəkildə araşdırılması, təhlil edilməsi mənasını da verə bilər. Mürəkkəb bir mövzunun dayazlandırılmış şəkildə izahı, onun əsas mahiyyətinin tam başa düşülməməsinə səbəb ola bilər.
Beləliklə, "dayazlandırılma" termini müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edir, lakin əsas mahiyyət dərinliyin azaldılması, səthləşdirmə və ya sadələşdirmə prosesidir. Bu prosesin nəticələri müxtəlif sahələrdə fərqli ola bilər, həm müsbət, həm də mənfi təsirlər yarada bilər.