izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dayazlandırma "Dayazlandırmaq" felindən törəmiş isimdir və əsasən su hövzələrinin, dənizlərin və ya çayların dərinliyinin azaldılması prosesini ifadə edir. Sadəcə "dərinliyin azalması" deyil, bu azalmanın aktiv, məqsədyönlü bir fəaliyyət nəticəsində baş verməsini vurğulayır. Yəni, təbii səbəblərdən deyil, insan əməyi və ya xarici müdaxilə ilə dayazlaşdırma prosesi baş verir.

Dayazlandırma prosesi müxtəlif amillərlə əlaqəli ola bilər. Məsələn, çayların və dənizlərin dibinə çöküntülərin toplanması, su anbarlarının yaradılması, torpaq eroziyası nəticəsində çamur və qumun suya qarışması, qurğuların tikintisi zamanı suyun dərinliyinin azaldılması və s. Bütün bu hallarda suyun dərinliyi azalır və nəticədə su hövzəsi dayazlaşır. Ancaq "dayazlandırma" termini bu hadisələrin sadəcə nəticəsini deyil, həm də bu nəticəyə gətirib çıxaran prosesi özündə əks etdirir.

Dayazlandırmanın müxtəlif sahələrə təsiri də vardır. Əgər dayazlandırma təbii səbəblərdən baş verirsə, bu, bəzən ekosistemə mənfi təsir göstərə bilər. Məsələn, suyun dayazlaşması nəticəsində sualtı bitki və heyvanların yaşayış sahəsi məhdudlaşa, suyun oksigen səviyyəsi azala bilər. İnsan fəaliyyəti nəticəsində baş verən dayazlandırma isə ətraf mühitin çirklənməsinə və su ehtiyatlarının azalmasına səbəb ola bilər. Digər tərəfdən, bəzi hallarda dayazlandırma planlı şəkildə aparılır, məsələn, limanların və kanalların dayazlaşmasının qarşısını almaq üçün.

Beləliklə, "dayazlandırma" termini sadə bir mənadan daha çox şeyi özündə ehtiva edir. Bu, həm bir prosesi, həm də onun nəticələrini və müxtəlif amillərlə əlaqəsini əks etdirən mürəkkəb bir anlayışdır. Həm təbii hadisələrdə, həm də insan fəaliyyətində özünü göstərən dayazlandırma, həm müsbət, həm də mənfi nəticələrə səbəb ola bilən çoxcəhətli bir fenomendir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz