Demarkasiya [fr. démarcation] – iki və ya daha çox ərazi, hüquqi və ya inzibati vahidin sərhədlərinin dəqiq müəyyənləşdirilməsi və yer üzərində qeyd edilməsi prosesidir. Bu proses, sadəcə bir xəttin çəkilməsindən çox daha mürəkkəb bir hadisədir və həm siyasi, həm hüquqi, həm də texniki aspektləri əhatə edir. Sərhədlərin coğrafi koordinatlarla dəqiq müəyyənləşdirilməsi, sərhəd nişanlarının yerləşdirilməsi, xəritələrin tərtib edilməsi və sərhəd rejiminin tənzimlənməsi demarkasiya prosesinin əsas elementlərini təşkil edir.
Tarixən demarkasiya, hərbi münaqişələrin sona çatması və ya yeni dövlətlərin yaranması nəticəsində ərazilərin bölüşdürülməsi zamanı mühüm rol oynamışdır. Mütəhərrik əsgər dəstələrinin bir-birindən ayrılması üçün müvəqqəti demarkasiya xətti çəkilməsi ilə yanaşı, daha davamlı, beynəlxalq hüquqla təsbit olunmuş dövlət sərhədlərinin müəyyənləşdirilməsi üçün də demarkasiya aparılır. Bu proses, beynəlxalq müqavilələrin bağlanması, sərhəd komissiyalarının yaradılması və mürəkkəb geodeziya ölçmələrinin aparılması kimi mərhələləri əhatə edir.
Müasir dünyada demarkasiya, ərazilərin idarə edilməsi, resursların bölüşdürülməsi və beynəlxalq münasibətlərin tənzimlənməsi üçün olduqca əhəmiyyətlidir. Dəniz sərhədlərinin, hava məkanının və hətta kosmosdakı ərazilərin demarkasiyası kimi yeni çağırışlar da prosesin mürəkkəbliyini artırır. Demarkasiya prosesinin uğurlu nəticəsi, beynəlxalq sabitliyin və sülhün təmin edilməsi üçün vacib bir amildir.
Beləliklə, sadəcə iki ordunu ayıran bir xətt kimi başa düşülən demarkasiya anlayışı, əslində çox daha geniş və mürəkkəb bir prosesdir ki, bu proses müxtəlif sahələrdə ərazilərin hüquqi və fiziki sərhədlərinin dəqiq müəyyənləşdirilməsini və qorunmasını təmin edir. Bu prosesin uğurlu icrası beynəlxalq münasibətlərdə sülh və sabitliyin qorunması üçün əsas şərtlərdən biridir.