izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Demokratiklik: Demokratiya prinsiplərinə uyğunluq, demokratik normalara və dəyərlərə əsaslanma kimi tərif oluna bilər. Bu, sadəcə seçkilərin keçirilməsi ilə məhdudlaşmayan, daha geniş bir anlayışı əhatə edir. Demokratiklik, vətəndaşların siyasi həyatda fəal iştirakını, qərar qəbul prosesində söz sahibi olmasını, hüquqlarının qorunmasını və azlıqların hüquqlarının hörmət edilməsini təmin edən bir sistemin xüsusiyyətidir.

Daha dəqiq desək, demokratiklik həm formal, həm də qeyri-formal aspektləri özündə birləşdirən mürəkkəb bir konsepsiyadır. Formal demokratiklik, konstitusiya və qanunvericilikdə təsbit olunmuş demokratik prinsiplərin mövcudluğunu, azad və ədalətli seçkilərin keçirilməsini, çoxpartiyalı sistemin fəaliyyətini və s. əhatə edir. Ancaq formal demokratiklik tək başına yetərli deyil. Qeyri-formal demokratiklik isə, vətəndaş cəmiyyətinin inkişaf səviyyəsini, mətbuat azadlığını, hakimiyyətlərin bölünməsini, korrupsiyanın səviyyəsini, insan hüquqlarına riayəti, müstəqil məhkəmə sisteminin mövcudluğunu və vətəndaşların siyasi mədəniyyətini əhatə edən daha geniş bir anlayışdır.

Seçkilərin demokratikliyi, demokratikliyin yalnız bir təzahürüdür. Azad, ədalətli, şəffaf və rəqabətə əsaslanan seçkilər demokratik bir sistemin əsas sütunlarından biridir. Ancaq seçkilərin demokratik olması, ölkənin tam demokratik olduğunu göstərmir. Seçkilərin demokratikliyi, seçki prosesinin bütün mərhələlərində, o cümlədən namizədlərin qeydiyyatı, səsvermə prosesi, səslərin hesablanması və nəticələrin elan olunması mərhələlərində demokratik prinsiplərə ciddi riayət olunması ilə ölçülür. Seçkilərin demokratikliyinə təhdid edən amillər arasında, seçki qanunvericiliyinin qüsurlu olması, seçki komissiyalarının qərəzli olması, səsvermədə qanunsuzluqların olması, mətbuatın azad olmaması və seçki kampaniyalarının manipulyasiya edilməsi göstərilə bilər.

Nəticə etibarilə, demokratiklik mürəkkəb, çoxşaxəli və davamlı inkişaf prosesi tələb edən bir anlayışdır. Onun əldə edilməsi və möhkəmləndirilməsi üçün vətəndaşların fəallığı, hökumətin iradəsi və beynəlxalq təşkilatların dəstəyi zəruridir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz