Dezertir (fr. déserteur) – özbaşına, qanunsuz olaraq hərbi xidmətdən boyun qaçıran, hərbi hissəsini tərk edən hərbi qulluqçu. Bu termin, hərbi əsgər, zabit və ya digər hərbi personalı əhatə edir. Dezertirlik, yalnız qoşunun tərk edilməsi ilə deyil, həm də hərbi mükəlləfiyyətlərin, xidmət öhdəliklərinin şüurlu şəkildə pozulması ilə xarakterizə olunur. Sadəcə olaraq izinsiz yoxa çıxmaq deyil, hərbi qulluqçunun hərbi xidməti bilərəkdən, qəsdən tərk etməsidir.
Tarix boyu dezertirlik müxtəlif səbəblərdən baş verib. Bunlara ağır hərbi şəraitlər, ədalətsiz rəftar, qorxu, xəstəlik, ailə problemləri, siyasi etiraz və ya sadəcə olaraq həyatdan bezmək daxildir. Hərbi qanunvericilikdə dezertirlik ağır cinayət kimi təsnif edilir və ciddi cəzalarla nəticələnə bilər. Cəzaların şiddəti dövrə, ölkəyə və cinayətin konkret hallarına görə dəyişir.
Dezertirliyin mənfi nəticələri yalnız hərbi qulluqçu üçün deyil, həm də hərbi hissənin, ordunun və ümumilikdə ölkənin təhlükəsizliyi üçün də təhlükə yaradır. Hərbi qüvvələrin döyüş qabiliyyətinin azalmasına, hərbi əməliyyatların uğursuzluğuna və hətta milli təhlükəsizlik üçün ciddi risklərə səbəb olur. Ona görə də dezertirlik bütün dövrlərdə hərbi rəhbərlik tərəfindən sərt şəkildə qadağan edilmiş və ciddi cəzalandırılmışdır.
Maraqlı bir məqam kimi, bəzi tarixi dövrlərdə dezertirlik daha çox siyasi motivlərlə baş vermişdir. Əsgərlər, öz hökumətinin ədalətsiz siyasətinə etiraz əlaməti olaraq, ya da daha ədalətli bir səbəbə inanaraq hərbi xidməti tərk edə bilərdilər. Bu, dezertirliyin yalnız hərbi cinayət olaraq deyil, həm də siyasi müqavimət formasının təzahürü kimi də qəbul edilməsinə səbəb olurdu. Belə hallar, tarixin gedişatını dəyişdirə bilən hadisələrə çevrilə bilirdi.