Dəhləmək, bir heyvanı səs-küy, çağırış və ya digər təsirlə hərəkətə gətirmək, yönləndirmək və ya sürətləndirmək mənasını daşıyan bir Azərbaycan sözüdür. Bu, sadəcə heyvanı "səsləməkdən" daha çox məna kəsb edir. Dəhləmək hərəkəti, heyvanın istəyinə zidd olaraq, bəzən hətta məcburiyyət yolu ilə, onun fəaliyyətini idarə etmək üçün istifadə olunur.
Misal olaraq, sürü güdən bir çoban öz öküzlərini dəhləyərək, onları istədiyi istiqamətə yönləndirər. Bu, yalnız səs çıxarmaq deyil, həm də bədən dili, əl hərəkətləri və bəzən də qamçı kimi alətlərdən istifadə etməklə mümkün olur. Dəhləmək hərəkəti, heyvanla insan arasındakı mürəkkəb ünsiyyət formasını əks etdirir; çoban öz bilik və təcrübəsindən istifadə edərək heyvanı başa düşür və ona təsir edir.
Sözün kökü və etimologiyası daha ətraflı araşdırılmalı olsa da, "dəhləmək" sözünün sözün əsl mənasını daha yaxşı anlamaq üçün, onu "qovmaq", "sürtmək", "qabağa aparmaq" kimi fellərlə müqayisə etmək olar. Lakin, bu fellərdən fərqli olaraq, "dəhləmək" daha çox nəzarət və yönləndirməni ifadə edir.
Ümumilikdə, "dəhləmək" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasını və onun müxtəlif mədəni kontekstləri əks etdirmə qabiliyyətini nümayiş etdirən canlı və çoxcəhətli bir sözdür. Bu söz, sadəcə bir hərəkəti deyil, əsrlər boyu formalaşan bir ənənəni, insan və heyvan arasındakı qarşılıqlı əlaqəni və təbiətlə insanın harmoniyasını əks etdirir.