izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dələduzcasına: Sifət və zərf kimi işlənən bu söz, "dələduz" sözündən törəmə olub, hərəkət və ya vəziyyətin dələduzluq xüsusiyyətlərini daşıdığını ifadə edir. Yəni, bir işin, davranışın və ya vəziyyətin qəsdən aldadıcı, hiyləgər və qanunsuz yollarla həyata keçirildiyini göstərir. Sadəcə qanunsuzluq deyil, eyni zamanda, qurbanı məkrli şəkildə aldatma, onu səhvə salma və ya etibarını sui-istifadə etmə niyyəti də əsas rol oynayır.

Sifət kimi işləndikdə, "dələduzcasına" sözü bir əşyanı, hadisəni və ya vəziyyəti təsvir edə bilər. Məsələn, "dələduzcasına hazırlanmış sənəd" ifadəsi sənədin qəsdən saxta və ya aldadıcı şəkildə hazırlandığını göstərir. Zərf kimi istifadə olunduqda isə, hərəkətin necə yerinə yetirildiyini bildirir. "O, dələduzcasına pulu ələ keçirdi" cümləsində "dələduzcasına" sözü pulun ələ keçirilmə üsulunun qanunsuz və hiyləgər olduğunu vurğulayır.

Daha geniş mənada, "dələduzcasına" sözü sadəcə hüquqi cəhətləri deyil, həm də etik və mənəvi tərəfləri əhatə edir. Bir insanın davranışı qanunsuz olmasa belə, əgər o, aldadıcı və etibarsız üsullardan istifadə edirsə, hərəkəti "dələduzcasına" adlandırıla bilər. Məsələn, "dələduzcasına təriflər" ifadəsi, həqiqətə uymayan, məqsədli şəkildə həddən artıq tərifləri bildirir.

Maraqlı bir məqam odur ki, "dələduzcasına" sözü, həm cinayətkar niyyəti, həm də müvəffəqiyyətsiz bir cəhdi ifadə edə bilər. Hər iki halda da, hərəkətin əsas xüsusiyyəti aldatma və hiylədir. Ona görə də, bu sözün istifadəsi, yalnız hərəkətin qanunsuzluğunu deyil, həm də onun arxasındakı məkrli niyyəti vurğulamaq üçün mükəmməl vasitədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz