izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Seyrək-seyrək zərfi, əsasən, hadisələrin, əşyaların və ya insanların zaman və məkanda nadir, az, aralı-aralı, müntəzəm olmayan şəkildə yerləşməsini və ya təkrarlanmasını bildirir. Lüğətlərdə verilən “arabir, bəzən, hərdənbir, ara-sıra” mənaları onun əsas mənasını kifayət qədər əks etdirir, lakin tam mənzərəni verməyə bilər. “Seyrək-seyrək” zərfi, həmin hadisələrin, əşyaların və ya insanların müəyyən bir zaman intervalında azlıq təşkil etdiyini, nadir hallarda baş verdiyini, dağınıq, yayılmış şəkildə mövcud olduğunu vurğulayır.

Etimalogiyasına gəldikdə, “seyrək” sözünün kökü türk dillərində geniş yayılmış “seyr” (görünmə, görünüş, mənzərə) sözündən törəyir. “Seyrək” əvvələr "nadir görünən, az görünən" mənasında işlənmişdir. “Seyrək-seyrək” isə bu mənanı artırır, aralı-aralı görünməyi, azlıq təşkil etməyi daha qabarıq ifadə edir. Beləliklə, “seyrək-seyrək” söz birləşməsinin mənası, yalnız “arabir”dən daha geniş olub, həm vaxt intervalına, həm də məkan yayılmasına aid olur.

Misallar vasitəsilə izah edək:

  • Zaman intervalı: "Seyrək-seyrək yağış yağır." (Yağışlar uzun fasilələrlə, nadir hallarda yağır.)
  • Məkan yayılması: "Seyrək-seyrək ağaclar düzənliyə səpələnmişdi." (Ağaclar qrup halında deyil, bir-birindən uzaqlarda, nadir şəkildə yerləşmişdilər.)
  • Həm zaman, həm də məkan: "Seyrək-seyrək evlər dağ yamacında görünür." (Evlər həm az saydadır, həm də bir-birindən uzaq məsafədə yerləşmişlər.)

Ə.Vəliyevin "Seyrək-seyrək atılan güllələr uzaqlaşaraq qeyb oldu." cümləsində isə “seyrək-seyrək” zərfi güllələrin atılma tezliyinin azlığını, aralı-aralı atılmasını ifadə edir. Güllələr sıx atılmayıb, fasilələrlə atılırdı.

Nəticə olaraq, "seyrək-seyrək" zərfinin mənası sadəcə "arabir"dən daha çox məlumat verir və hadisənin nadirliyini, aralıqlılığını və ya məkanda yayılmasını daha dolğun ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz