Dərd-əzablı sifəti, əsasən, fiziki və ya ruhi əziyyət, ağrı və kədər içində olma vəziyyətini ifadə edir. Bu söz, sadəcə "əziyyətli" və ya "əzablı" sözlərinin sinonimi olmaqdan daha geniş bir məna kəsb edir. Dərd-əzablı olan bir insan yalnız fiziki ağrı hiss etmir, həm də daxili bir boşluq, ümidsizlik və ya dərin bir kədər yaşayır. Onun həyatı əzab və əziyyətlə doludur, sanki hər an bir ağır yük daşıyır.
Bu sözün ifadə etdiyi əzab, müvəqqəti bir narahatlıqdan daha çox, uzun müddət davam edən və insanın həyatının gedişatını dəyişdirə biləcək bir vəziyyəti təsvir edir. Dərd-əzablı insan, ətrafındakıların dəstəyinə ehtiyac duyar və onun vəziyyətinin ciddiyyətini anlamaq vacibdir. Bəzən bu söz, xəstəlik, itki, ya da həyatda yaşanılan ağır hadisələr nəticəsində ortaya çıxan dərin bir ruhi sarsıntı və ya depresiyanı ifadə edə bilər.
Dərd-əzablı sözünün əhatə etdiyi məna spektrinin genişliyini nəzərə alaraq, onun "acılı", "qüssəli", "kədərli", "məyus" kimi sinonimləri də mövcuddur, lakin heç biri tam olaraq onun ifadə etdiyi həcmli və çoxşaxəli mənanı əks etdirə bilmir. Dərd-əzablı sözü, insanın iç dünyasının dərinliklərindəki ağrıları və kədərləri daha incə və dəqiq ifadə edir.
Nəticə olaraq, "dərd-əzablı" sadəcə bir söz deyil, insanın yaşantılarının iz buraxdığı dərin və çoxşaxəli bir vəziyyətin ifadəsidir. Bu söz, həm fiziki, həm də ruhi əzabı, həm də bunların insan həyatına təsirini əks etdirərək, daha geniş və dərin bir məna kəsb edir.