izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dərdi-dil sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında "dərd-dil", yəni qəm-qüssə, kədər, məyusluq, daxili narahatlıq mənasında işlənir. Bu ifadə sadəcə olaraq "dərd" sözünün təkrarı deyil, daha dərin bir məna ehtiva edir. Dərdin dilə gəlməsi, ifadə olunması, açıqlanması kimi bir məna çalarını da özündə saxlayır. Yəni, insanın iç dünyasında yaşanan, sözə gətirilməsi çətin olan qəm və kədər hisslərinin, nəhayət, dilə gəlməsi və ifadə olunmasıdır.

Aşıq Pəri misalında olduğu kimi, "Qasid gəlcək, dərdi-dilin bilmişəm; Möhnətilə didəm yaşın silmişəm" beytində, şair özünün qəm-qüssəsini, daxili narahatlığını, dərdini ifadə etdiyini, həmçinin bu dərdi dinləyən, onu anlayışla qarşılayan birinin olduğunu bildirir. "Dərdi-dil" ifadəsi burada yalnız qəm-qüssənin deyil, həm də bu qəm-qüssənin paylaşılmasının, başqasına çatdırılmasının əhəmiyyətini vurğulayır. Bu baxımdan, sözün mənası sadəcə "dərd"dən daha geniş və çoxcəhətlidir.

Ədəbiyyatda "dərdi-dil" ifadəsi həm də hüzünlü, kədərli bir atmosfer yaratmaq üçün, şairin və ya yazıçının daxili aləminin qaranlıq tərəflərini göstərmək üçün işlədilə bilər. Bu, əsərin üslubuna və emosional rənglənməsinə xüsusi bir dərinlik və incəlik qatır. Ona görə də, "dərdi-dil" sadəcə bir sinonim deyil, ədəbi dilə xas bir ifadədir və təkcə mənası ilə deyil, ifadə etdiyi hisslərin dərinliyi və gücü ilə də diqqət çəkir.

Beləliklə, "dərdi-dil" ifadəsi sadəcə lüğətlərdəki qısa izahından daha geniş və çoxşaxəli bir məna daşıyır. O, ədəbi kontekstə görə fərqli mənalar kəsb edə bilir, lakin əsasında həmişə dərin hisslərin, qüssənin və daxili narahatlığın ifadəsi dayanır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz