Dərslik sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "hər hansı bir fənnə dair dərs kitabı" kimi tərif olunur. Bu tərif, sözün əsas mənasını əks etdirməklə yanaşı, məzmununu tam olaraq açmır. Daha geniş və dəqiq bir izah vermək üçün, dərsliyin təkcə məlumat mənbəyi deyil, həm də tədris prosesinin ayrılmaz bir hissəsi olduğunu vurğulamaq lazımdır.
Dərslik, müəyyən bir fənnin əsas konsepsiyalarını, nəzəriyyələrini və praktiki tətbiqlərini sistemli və ardıcıl şəkildə izah edən, tələbənin müstəqil öyrənməsini və müəllimin tədris fəaliyyətini asanlaşdıran, strukturlaşdırılmış bir kitabdır. Sadəcə məlumat verməklə kifayətlənməyən dərslik, öyrədici məşqlər, tapşırıqlar, illüstrasiyalar və digər didaktik vasitələrdən də istifadə edərək, biliklərin mənimsənilməsini təmin etməyə çalışır.
Dərsliklərin növləri müxtəlifdir: məktəb dərslikləri, ali məktəb dərslikləri, ixtisaslaşmış dərsliklər və s. Hər bir dərsliyin özünəməxsus xüsusiyyətləri, hədəf auditoriyası və tədris planına uyğunluğu vardır. Məsələn, ədəbiyyat dərsliyi ədəbi əsərlərin təhlilinə, əlifba dərsliyi isə əlifbanın öyrənilməsinə yönəlib. "Sabit dərslik" ifadəsi isə, dərsliyin məzmununun uzun müddət dəyişməz qalması və sabit bir tədris proqramına əsaslanması deməkdir.
Ümumiyyətlə, dərslik, təhsilin inkişafında və biliyin yayılmasında mühüm rol oynayan bir vasitədir. O, təkcə məlumat verməklə kifayətlənməyərək, tələbələrin düşüncə tərzinin formalaşmasına, tənqidi təfəkkürünün inkişafına və müstəqil öyrənmə bacarıqlarının artırılmasına da kömək edir. Dərslik, təhsilin keyfiyyətinin göstəricilərindən biri kimi də qiymətləndirilə bilər.