izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Diftonqlaşma (dilç.) "Diftonqlaşmaq" felindən törəmiş bir termin olaraq, səs hadisələrini təsvir edir. Sadəcə olaraq, diftonqlaşma bir sait səsinin diftonqa çevrilmə prosesidir. Bu proses əsasən fonetik dəyişiklikləri əks etdirir və dilin tarixi inkişafı zamanı səs sistemində baş verən təkamülün bir göstəricisidir.

Daha dəqiq desək, diftonqlaşma zamanı tək bir sait səsi öz tələffüz xüsusiyyətlərini dəyişərək, iki sait səsinin ardıcıl tələffüz olunması ilə xarakterizə olunan diftonqa çevrilir. Bu dəyişiklik bir çox amillərdən asılı ola bilər: qonşu səslərin təsiri, vurğunun dəyişməsi, dil quruluşunun təkamülü və s. Məlumatlı olaraq, diftonqlaşma prosesi bir çox dillərin səs sistemində rast gəlinir və dilin fonetik quruluşunun dəyişməsini aydın şəkildə nümayiş etdirir.

Maraqlı bir tərəfi də odur ki, diftonqlaşma həm sinxron, həm də diaxron baxımdan öyrənilə bilər. Sİnxron baxımdan, müasir dilin fonetik quruluşunda mövcud diftonqların necə yarandığını və işlədildiyini öyrənirik. Diaxron baxımdan isə, tarixi inkişaf ərzində diftonqların necə əmələ gəldiyini, necə dəyişdiyini və hansı səs dəyişikliklərindən keçdiyini tədqiq edirik. Bu da tarixi dilçiliyin vacib bir mövzusudur.

Misal üçün, bəzi dillərdə əvvəllər sadə sait olan səslər, tarixi inkişaf prosesində diftonqlaşmaya məruz qalaraq yeni diftonqlar əmələ gətirə bilər. Bu proses, dilin təkamülünü izləmək və dillər arasındakı əlaqələri müəyyən etmək üçün qiymətli bir vasitədir. Diftonqlaşmanın öyrənilməsi fonetika və fonologiya sahələrindəki tədqiqatlar üçün əsas mənbə rolunu oynayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz