Diqqətəşayan sözü, ərəb dilindəki "diqqət" və fars dilindəki "şayan" sözlərindən əmələ gəlmiş bir birləşmədir. Əslində "diqqətəlayiq" sözünün sinonimidir, lakin daha güclü bir vurğuya malikdir. Sadəcə olaraq diqqətəlayiq bir şeyə deyil, həqiqətən də diqqəti cəlb edən, gözəl, maraqlı və ya qeyri-adi bir şeyi təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu, sadəcə gözə görünən deyil, həm də düşüncəni təəccübləndirən, insanı heyran edən bir şeydir.
Sözün mənası, diqqətə layiq olmaqdan daha çox, diqqəti özünə çəkən, unutmaq mümkün olmayan, təsirli və yadda qalan bir xüsusiyyətə işarə edir. Həm müsbət, həm də mənfi mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, "Diqqətəşayan bir mənzərə" deyərkən gözəl və heyranedici bir mənzərəni ifadə edirik, "Diqqətəşayan bir hadisə" deyərkən isə qeyri-adi və yaddaqalan bir hadisəni nəzərdə tuturuq.
Ədəbiyyatda diqqətəşayan sözü, şairlər tərəfindən obrazlı ifadələr yaratmaq üçün tez-tez istifadə olunur. Verilən misal şeirdə ("Nə könül doydu, nə göz gül üzünə baxmaqdan; Öylə ki, əksi-rüxün diqqətəşayandı sənin") şair sevgilinin gözəlliyini və cazibəsini vurğulamaq üçün bu sözə müraciət edir. Sevgilinin üzünün gözəlliyi o qədər təsirlidir ki, hətta onu uzun müddət seyr etməkdən də könül doymur. Bu mənada "diqqətəşayan" sadəcə gözəllikdən daha çox, bir cazibə qüvvəsinə, sehrə işarə edir.
Yekun olaraq, "diqqətəşayan" sözü, "diqqətəlayiq"dən daha intensiv və ifadəli bir sinonimdir. O, diqqəti cəlb edən, yaddaqalan və təsirli olan hər şeyi təsvir etmək üçün istifadə olunan güclü bir leksik vahiddir.