izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dildar (fars. dilbər-dən): Sevgili, əziz, can yoldaşı, məhəbbətli insan. Bu söz, fars dilindən gəlmiş olaraq, həm kişilər, həm də qadınlar üçün istifadə oluna bilər və sadəcə "sevgilinin" təsvirindən daha çox, özünəməxsus bir dərinliyi, ehtiramı və bağlılığı əks etdirir. "Dilbər" sözündən törəmiş "dildar" "dilə yaxın", "ürəyə əziz" mənalarını da özündə birləşdirir. Bu, sadəcə fiziki cəlbediciliyi deyil, həm də ruhani bir bağlılığı ifadə edir; sevgili şəxsin həm ürəyə, həm də dilə xoş gələn, əziz və hörmət edilən bir varlıq olduğunu vurğulayır.

Misallar: "Şəmsəddin elində, Tovuz çayında; Gözüm bu gün bir dildarə düşübdür." misalında olduğu kimi, dildar sözü sevgili, məhəbbət obyekti mənasında istifadə olunur. Bu ifadədə şairin sevgilisinin gözəlliyindən daha çox onun özünə bağladığı duyğularını və bu duyğuların yaratdığı təsiri ifadə etmək istədiyi hiss olunur. Sevgili "dilə düşmək" ifadəsiylə daha da vurğulanmışdır, yəni sevgili, şairin dilində, düşüncələrində, həyatında əsas yer tutmuşdur.

Aşıq Dilğəmin "Mənə əvvəlcə özün yar oldun; Sevgilimsən deyə," misalında da "dildar" sözünün "sevgili" mənası birbaşa əks olunmasa da, kontekst dildar sözünün əhatə etdiyi geniş məna dairəsinə işarə edir. Burada sevgili, yalnız bir cismani sevgi obyekti deyil, həm də ruhani bağlılığın təcəssümüdür. Dildar, sevgilinin ürəyə, duyğulara təsiri daha önəmlidir.

Beləliklə, "dildar" sözü, sadə bir "sevgili" mənasından daha geniş bir məna yükü daşıyaraq, sevgi münasibətlərinin dərinliyini və ruhani bağlılığın gücünü ifadə edir. Bu sözün istifadəsi, əsərin üslubuna və şairin ifadə etmək istədiyi duyğulara zənginlik qatır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz