Dodaqçiçəklilər

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dodaqçiçəklilər (Lamiaceae) – botanikada nanə, adaçayı və bir çox digər ətirli bitkilərin mənsub olduğu geniş və müxtəlif bir bitki fəsiləsidir. Bu fəsilənin üzvləri, adından da göründüyü kimi, xarakterik dodaqvari çiçəkləri ilə tanınırlar. Çiçəklərin tacı iki dodaqdan – yuxarı və aşağı dodaqdan – əmələ gəlir. Bu dodaqların forması və rəngi növlər arasında çox müxtəliflik göstərir.

Dodaqçiçəklilər fəsiləsinin bitkiləri ümumiyyətlə ətirli, aromatik yarpaqları ilə seçilir. Bu ətirli yağlar bitkinin müdafiə mexanizminin bir hissəsi olaraq, həşəratlardan və digər zərərvericilərdən qorunmasına kömək edir. Bu ətirli yağlar isə öz növbəsində əczaçılıq, ətir və qida sənayesində geniş istifadə olunur. Məsələn, nanənin sərinlədici təsiri, adaçayının sakitləşdirici xüsusiyyətləri və rozmarin yağının müxtəlif tibbi tətbiqləri məhz bu bitkilərin tərkibindəki ətirli yağlarla bağlıdır.

Dodaqçiçəklilər fəsiləsinə daxil olan bitkilər müxtəlif formalarda - ot, koldan tutmuş hətta kiçik ağaclar kimi də - rast gəlinir. Onlar dünyanın mülayim və tropik bölgələrində geniş yayılmışdır və müxtəlif yaşayış mühitlərində – meşələrdə, çöllərdə, bağlarda və hətta yol kənarlarında – böyüyə bilir. Bu fəsilənin minlərlə növü vardır və hər biri özünəməxsus xüsusiyyətlərlə fərqlənir.

Qeyd etmək lazımdır ki, Dodaqçiçəklilər fəsiləsinin üzvləri yalnız ətirli və dərman bitkiləri deyil, bəziləri dekorativ məqsədlə də yetişdirilir. Onların gözəl çiçəkləri və ətirli yarpaqları bağçaları bəzəyir və insanlara estetik zövq verir. Beləliklə, Dodaqçiçəklilər fəsiləsi botanika dünyasının həm müxtəlif, həm də faydalı bir hissəsini təşkil edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz