Doqqazkəsmə, Azərbaycanın etnoqrafik mədəni irsinin maraqlı bir təzahürüdür. Bu adət, gəlinin evindən gəlin köçürülərkən, yolda onun qarşısını kəsən şəxslərin (adətən gənc oğlan və qızlar) gəlindən xərclik, yəni kiçik bir hədiyyə tələb etməsi ilə əlaqədardır. "Doqqaz" termini burada yolu, yaxud gəlinin keçdiyi yolu, yaxud da gəlinin keçdiyi karvanı bildirir. Beləliklə, doqqazkəsmə, gəlinin yeni həyatına qədəm qoyarkən simvolik bir maneəni aradan qaldırmaq, onun yeni həyatını simvolik olaraq "açıb-açmaq" mənasını daşıyır.
Bu adət sadəcə bir pul yığmaq üsulu deyildi. Doqqazkəsmə eyni zamanda gəlinə xoş gəlmiş olmanın ifadəsi, onun yeni ailəsinə inteqrasiyasını asanlaşdırmaq üçün keçirilən bir növ ritual sayılırdı. Gəlinin verdiyi hədiyyələr həm yeni həyatının başlanğıcının simvolu, həm də gəlini qarşılayanlara olan hörmətinin ifadəçisi idi. Bu adət, qonaqpərvərlik və qarşılıqlı hörmət əsasında qurulan bir sosial əlaqəni əks etdirirdi.
Tarix boyu doqqazkəsmənin tətbiqinin coğrafiyası və formaları dəyişə bilərdi. Bəzi bölgələrdə daha ciddi, bəzilərində isə daha yumşaq formada keçirilərdi. Hədiyyələrin növü də regiondan regiona fərqlənərdi: puldan tutmuş, şirniyyata, meyvələrə və digər kiçik hədiyyələrə qədər. Bu çeşidlilik doqqazkəsmə adətinin zəngin və rəngarəngliyini göstərir.
Müasir dövrdə doqqazkəsmə adətinin tətbiqi əvvəlki qədər geniş yayılmasa da, Azərbaycanın mədəni irsinin bir parçası olaraq, onun izləri hələ də bəzi bölgələrdə müşahidə oluna bilər. Bu adət, keçmişin mədəniyyətinin, adət-ənənələrinin və sosial həyatının maraqlı bir nümunəsidir. Doqqazkəsmənin öyrənilməsi, Azərbaycanın etnoqrafik tədqiqatları üçün əhəmiyyətli məlumatlar verir.