Doluxsunma sözü "doluxsunmaq" fellərinin məsdəridir və əsasən iki əsas mənada işlənir. Birinci mənada, fiziki bir cismin və ya sahənin dolması, içərisinin maddə ilə tamamən və ya qismən örtülməsi, əhatə olunmasını ifadə edir. Məsələn, bir qabı su ilə doluxsunmaq, bir ərazinin bitki örtüyü ilə doluxsunmaq və ya bir otağı insanlarla doluxsunmaq bu mənanı əks etdirir. Bu mənada doluxsunma prosesi, ətraf mühitin və ya boşluğun mənfi və ya müsbət yüklənməsinə görə müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Məsələn, "hava tozla doluxsunmuşdu" ifadəsi mənfi bir məna daşıyır, halbuki "bağ güllərlə doluxsunmuşdu" ifadəsi müsbət bir məna daşıyır.
İkinci mənada isə, doluxsunma daha çox metaforik olaraq işlənir və bir şeyin həddindən artıq, çoxluqla dolmasını, hətta aşırı dərəcədə doldurulmasını ifadə edir. Bu mənada doluxsunma, duyğu, fikir, məlumat və s. kimi abstrakt anlayışlara da aid edilə bilər. Məsələn, "fikirləri şüurları doluxsunmuşdu", "ürəyi kədərə doluxsunmuşdu", "ev səslərlə doluxsunmuşdu" kimi ifadələr bu mənaya nümunədir. Bu metaforik istifadədə doluxsunma, həddən artıq dolma ilə yanaşı, bəzən həm də mənfi bir hissi, sıxıntı və ya boğulma hissini də ifadə edə bilər.
Ümumilikdə, doluxsunma sözü, fiziki və metaforik mənaları ilə zəngin bir leksik vahiddir. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və müxtəlif nüansları özündə əks etdirir. Bu sözün düzgün başa düşülməsi, istifadə edilən kontekstin diqqətlə təhlilini tələb edir.