izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dombalan: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer alan "dombalan" sözü, əsasən iki fərqli, lakin bir-birinə bəzi cəhətlərdən toxunan məna daşıyır. Bir tərəfdən, botanika elminin sahəsinə aid olan bir göbələk növünü, digər tərəfdən isə insan bədənində meydana gələn bir şişkinliyi ifadə edir.

1. Botanik mənası: "Dombalan", yer altında, torpağın dərinliklərində yetişən, kartof görünüşünə bənzər bir göbələk növünü təsvir edir. Bu göbələk, ümumiyyətlə "yerdombalanı" kimi də adlandırılır və formasının kartofa oxşarlığı ilə seçilir. Onun yeraltı həyatı, ətraf mühitin təsirinə qarşı müəyyən dərəcədə müqavimətini göstərir. Xalq arasında bu göbələyin müəyyən yeməli növləri olduğu da məlumdur, lakin hər bir dombalan növünün yeməli olub-olmaması diqqətlə araşdırılmalı, yeməzdən əvvəl mütəxəssislərin fikri alınmalıdır. Çünki bəzi növləri zəhərli ola bilər.

2. Tibbi mənası: "Dombalan" sözü, ikinci mənasında, insan bədənində əmələ gələn şişkinlik, çiban və ya ur kimi səpkiləri ifadə edir. Bu mənada, "dombalan" sözü həmin şişkinliyin ölçüsündən və səbəbindən asılı olmayaraq, ümumi bir termin kimi istifadə olunur. Bəzi bölgələrdə istifadə olunan bu dil ifadəsi, daha çox xalq arasında yayılmış sadə bir təsvirdir və tibbi terminologiyada istifadə edilən dəqiq terminlərin yerini tutmur. Şişkinliyin səbəbini müəyyən etmək və müalicə üçün mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.

3. "Domba" ilə əlaqəsi: "Dombalan" sözünün "domba" ilə əlaqəsi onların fonetik oxşarlığına və bəzi dialektlərdə eyni mənalarda istifadə olunmasına əsaslanır. Bu, sözlərin etimoloji köklərinin oxşar ola biləcəyini göstərir, lakin ətraflı linqvistik tədqiqatlar bu əlaqəni daha dəqiq şəkildə müəyyən edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz