izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dördayaq sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında iki əsas mənada işlənir: birincisi zərf kimi, ikincisi isə isim kimi.

Birinci mənada, yəni zərf kimi işləndikdə "dördayaq" sözü hərəkətin çox sürətli və cəld olduğunu ifadə edir. Bu mənada "dördayaq get", "dördayaq qaç" kimi ifadələr hərəkətin təcililiyini və sürətini vurğulayır. Sözün bu istifadəsi, atın sürətli qaçışını təsəvvür etdirməklə, hərəkətin dinamikliyini və intensivliyini oxucuya daha aydın şəkildə çatdırır. Sanki hərəkət edən varlıq dörd ayağını eyni anda havaya atır və sürətlə irəliləyir.

İkinci mənada isə "dördayaq" sözü isim kimi işlənir və atın xüsusi bir yeriş növünü, dörd ayağını da yerdən üzüb atıla-atıla çapmasını bildirir. Bu yeriş, atın sürət və çevikliyinin yüksək olduğunu göstərir. Atın bu şəkildə qaçması təkcə sürətli hərəkəti deyil, həm də atın gücünü və fiziki imkanlarını əks etdirir. "Dördayaq" yerişi, at yarışlarında və ya atlı əsgərlərin hərbi əməliyyatlarında mühüm rol oynayırdı və beləliklə də, sözün ikinci mənası da tarixi-mədəni kontekstdə əhəmiyyət kəsb edir.

Beləliklə, "dördayaq" sözü, sadə görünüşünə baxmayaraq, özündə həm sürət, həm də gücü, həm də at minmə ənənələri ilə bağlı məlumatları ehtiva edir. Sözün həm zərf, həm də isim kimi işlənməsi onun Azərbaycan dilinin ifadə imkanlarının zənginliyini və semantik çevikliyini nümayiş etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz