Dövlətlənmək felinin əsas mənası, bir fərdin və ya qrupun dövlət qurmaq, dövlət sahibi olmaq və ya dövlətin idarəetməsində və qərarlarında əhəmiyyətli rol oynamağa nail olmaqdır. Bu, sadəcə maddi zənginlik yığmaqdan daha geniş bir məfhumdur və siyasi güc, nüfuz və təsir qabiliyyətinin əldə edilməsini də əhatə edir. Tarix boyu bir çox xalqın dövlət qurmağa, öz müstəqilliyini əldə etməyə və dövlətçiliyini möhkəmləndirməyə çalışması, bu felin siyasi və ictimai əhəmiyyətini göstərir.
Lüğətlərdə qeyd olunan "zənginləşmək, varlanmaq" mənaları isə dövlətlənmənin bir nəticəsi olaraq qəbul edilə bilər. Dövlət sahibi olan bir qurum, təbii sərvətlərə, vergilərə və digər resurslara nəzarət edərək iqtisadi cəhətdən güclənir. Ancaq bu, dövlətlənmənin yeganə və ya əsas mənası deyildir. Bir ölkənin iqtisadi baxımdan çiçəklənməsi, dövlətin möhkəm siyasi strukturuna və effektiv idarəçiliyinə bağlıdır.
Niyazın misalında istifadə olunan "Kasıb dövlətlənəndə özünə xoşbəxt deyər" ifadəsi, maddi sərvətin əldə edilməsinin xoşbəxtliklə əlaqələndirilməsini göstərir. Ancaq bu, dövlətlənmənin tam mənasını əks etdirmir. Çünki dövlətlənmə, sadəcə varlanmaqdan daha mürəkkəb və çoxşaxəli bir prosesdir. Bu proses, bir qrupun və ya xalqın öz taleyini öz əllərinə almaq, öz müstəqilliyini və suverenliyini təmin etmək üçün apardığı uzun və çətin bir mübarizənin nəticəsidir.
Beləliklə, dövlətlənmək fəli, həm siyasi, həm də iqtisadi aspektləri özündə birləşdirən geniş mənalı bir termindir. Bu, sadəcə varlanmaq deyil, həm də güc, nüfuz və özünüidarəetmə qabiliyyətinin əldə edilməsi deməkdir. Bu mənada, dövlətlənmək, bir xalqın öz tarixindəki ən əhəmiyyətli nailiyyətlərindən biri sayıla bilər.