Döyəcləmək felinin əsas mənası bir şeyi, adətən əl ilə, sərt və təkrarlanan hərəkətlə vurmaq, döymək deməkdir. Bu vurma hərəkəti nəzarət altında olsa da, qəddarlıq və ya ağrı verən bir hərəkət olaraq qəbul edilə bilər. Sözün kökünə nəzər salsaq, "döy-" felinin təkrarlanan hərəkəti vurğulamaq üçün "-əclə-" şəkilçisi ilə birləşməsindən əmələ gəldiyini görərik. Bu da hərəkətin davamlılığını və intensivliyini önə çəkir.
Misal olaraq verilən "Az qalıb, mənzil başına çatmışıq, – deyə arabaçı öküzləri döyəclədi." cümləsində arabaçının öküzləri hərəkətə təşviq etmək üçün, onları təkrar-təkrar vurması təsvir olunur. Burada döyəcləmə hərəkəti qəddarlıqdan uzaq, daha çox təkan vermək, sürətləndirmək məqsədi daşıyır. Ancaq kontekstdən asılı olaraq, sözün mənası ağrılı və ya qəddar bir hərəkəti ifadə edə bilər. Məsələn, birisini qamçı ilə döyəcləmək açıq-aşkar şiddət əməlini göstərir.
Ümumiyyətlə, "döyəcləmək" fəli fiziki gücün tətbiqini, təkrarlanan və bəzən də qəddar bir şəkildə vurma hərəkətini ifadə edir. Ancaq sözün konkret mənası həmişə kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Bəzən məcazi mənada da işlədilə bilər, məsələn, bir problemi "döyəcləmək" onu həll etmək üçün səy göstərmək kimi başa düşülə bilər.