izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Dünyalıq sözü Azərbaycan dilində əsasən iki mənada işlənir. Birinci və köhnəlmiş mənası çoxlu mal-dövlət, var-dövlət deməkdir. Bu mənada “dünyalıq” sözü insanın əldə etdiyi bütün maddi sərvətləri, torpaqlarını, evlərini, qızıllarını, pullarını ümumiləşdirərək ifadə edir. Məsələn, “Kişi öləndən sonra bütün dünyalığı qalmışdı” cümləsində “dünyalıq” böyük bir sərvəti ifadə edir. Bu istifadədə sözün köhnəliyini hiss etmək mümkündür və müasir Azərbaycan dilində nadir hallarda rast gəlinir. Əvəzində “sərvət”, “mal-dövlət”, “var-dövlət” kimi sözlər daha çox işlədilir.

İkinci mənası isə daha çox müasir dövrdə işlənir və adətən “bir dünyalıq” ifadəsi şəklində olur. Bu mənada “dünyalıq” “çoxlu”, “həddindən artıq”, “sonsuz”, “saymaqla bitməyən” kimi mənaları ifadə edir. Məsələn, “bir dünyalıq qayğı”, “bir dünyalıq problem” ifadələrində “dünyalıq” sayısız çoxluq, həddən artıq çoxluğu bildirir. Bu istifadədə, sözün mənası bir qədər hiperbolik, yəni həqiqətdən də artıq ifadə edən xarakter daşıyır və danışanın duyğularını daha effektli şəkildə ifadə etməyə imkan verir. Bu mənada "dünyalıq" sözü emosional rənglənmə daşıyır və müəyyən bir hadisənin miqyasını vurğulamaq üçün işlədilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz