Ehya (ər.) sözü klassik ədəbiyyatımızda geniş istifadə olunan bir termindir və əsasən "vücuda gətirmək", "canlandırmaq" və "bərpa etmək" mənalarını ehtiva edir. Lakin bu mənaların hər biri müəyyən kontekstə görə fərqli çalarlar daşıya bilər.
Sözün "vücuda gətirmək" mənası bir şeyin yoxluqdan var olmasına, əvvəllər olmayan bir halın meydana gəlməsinə işarə edir. Bu, həm maddi, həm də mənəvi aləmlərə aid ola bilər. Məsələn, bir binanın tikilməsi, bir bağın salınması maddi, bir ədəbi əsərin yazılması, bir ənənənin dirçəldilməsi isə mənəvi anlamda ehyanın nümunəsidir.
"Canlandırmaq" mənası isə daha çox həyat, enerji və fəallıq qazanma prosesinə işarə edir. Bir şeyin cansız vəziyyətdən canlanması, tərk edilmiş bir yerin yenidən aktiv hala gətirilməsi, köhnəlmiş bir adətin yenidən qəbul olunması kimi hallarda istifadə oluna bilər. Bu mənada ehya, sadəcə olaraq yenidən qurmaqdan daha çox, bir canlanma, bir diriliş prosesini ifadə edir.
"Bərpa etmək" mənası isə əvvəllər mövcud olan, lakin zədələnmiş və ya itmiş bir şeyin əvvəlki vəziyyətinə qaytarılmasını ifadə edir. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi olaraq baş verə bilər. Məsələn, dağıdılmış bir abidənin bərpası, itirilmiş bir əlyazmanın yenidən tapılması və ya köhnəlmiş bir mədəniyyət ənənəsinin canlandırılması. Bu mənada ehya, tarixi və ya mədəni bir varlığın qorunub saxlanması və gələcək nəsillərə ötürülməsi deməkdir.
Beləliklə, "ehya etmək (qılmaq)" ifadəsi bu üç əsas mənanı birləşdirərək bir şeyi yenidən həyata qaytarmaq, onun əvvəlki şöhrətini bərpa etmək və ya tamamilə yeni bir həyat vermək kimi daha geniş bir məna kəsb edir. Bu, yalnız bir fəaliyyət deyil, həm də bir məsuliyyət, bir vəzifədir, çünki ehya etmək, tarixi, mədəni və ya ictimai bir irsi qorumaq və onu gələcək nəsillərə ötürmək deməkdir.