izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Endirmək felinin əsas mənası bir şeyin və ya birinin yerini aşağıya doğru dəyişdirmək, yəni aşağı salmaq, düşürmək və ya bu prosesə kömək etməkdir. Bu, fiziki bir hərəkət ola bilər, məsələn, ağır bir yükü maşından endirmək və ya bir uşağı pilləkənlərdən endirmək. Lakin, "endirmək" sözünün mənası daha geniş və simvolik mənalar da ehtiva edir.

Məsələn, "qiyməti endirmək" ifadəsi qiymətin aşağı salınmasını, "səsi endirmək" ifadəsi səsin həcminin azaldılmasını, "qəzəbi endirmək" isə qəzəbin azaldılması və nəzarət altına alınmasını bildirir. Bu misallarda "endirmək" fiziki bir hərəkət deyil, daha çox bir prosesin və ya vəziyyətin dəyişdirilməsini ifadə edir. Beləliklə, "endirmək" sözü həm konkret, həm də mücərrəd mənalarda işlənə bilir.

Sözün məcazi mənalarına nəzər salsaq, "söz var ki, dağa çıxardar, söz var ki, dağdan endirər" misalında olduğu kimi, "endirmək" sözü bir şeyin vəziyyətini, ruhi halını, hətta sosial mövqeyini aşağı salmaq, zəiflətmək mənasında da istifadə oluna bilər. Bu halda söz əsasən mənfi bir kontekstdə işlənir.

Ümumi olaraq, "endirmək" sözü özünün çoxşaxəli mənaları ilə Azərbaycan dilinin zəngin leksik ehtiyatının əyani təzahürlərindən biridir. Həm fiziki, həm də məcazi mənalarda geniş istifadə olunan bu fel, həm də kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar əldə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz