Eybəcərləşdirmək

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Eybəcərləşdirmək fellinin əsas mənası, bir şeyin və ya birinin görünüşünü, xarici formasını, bəzən də mahiyyətini pisləşdirmək, çirkin, xoşagəlməz hala salmaqdır. Bu, sadəcə estetik bir dəyişiklik deyil, həm də dəyərini aşağı salmaq, əvvəlki gözəlliyini, cazibəsini və ya layiqliliyini itirməsinə səbəb olmaq kimi daha geniş mənalar da ehtiva edə bilər.

Məsələn, “Bu paltar onu eybəcərləşdirir” cümləsində paltarın insanın görünüşünü mənfi şəkildə dəyişdirərək, onun gözəlliyini gizlətdiyi, bəlkə də xarici görünüşünə uyğun olmayan və onu daha az cazibədar göstərdiyi nəzərdə tutulur. Ancaq “eybəcərləşdirmək” yalnız xarici görünüşə aid deyildir. Məsələn, bir işin keyfiyyətsiz icrası, bir məkanın və ya ətrafın dağıdılması, bir əsərin bütövlüyünün pozulması da "eybəcərləşdirmək" fellinin mənası çərçivəsində qiymətləndirilə bilər.

Fellə bağlı daha maraqlı bir tərəf isə, onun subyektivliyini əks etdirməsidir. Bir şeyin “eybəcər” olub-olmaması qəti bir həqiqət deyil, baxış bucağından və şəxsi zövqlərdən asılıdır. Ona görə də, “eybəcərləşdirmək” həm də bir şeyin başqasının gözü qarşısında dəyərini itirəcəyi kimi bir məna da daşıya bilər. Yəni, bir obyekt və ya insanın özünə görə deyil, digər birinin qəbuluna əsasən eybəcər hala salınması məsələsidir.

Nəticə olaraq, "eybəcərləşdirmək" sadəcə "çirkin etmək" deyil, daha çox estetik və ya funksional dəyərin azaldılması, mənfi dəyişikliklər yaradılması, hətta subyektiv şəkildə bir şeyin gözəl görünüşünün, keyfiyyətinin və ya cəlbediciliyinin məhv edilməsi kimi geniş bir məna kəsb edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz