Eyvan – binanın xarici divarına bitişik, üstdən örtülü, ön tərəfi isə açıq olan, adətən istirahət və ya qonaq qəbulu üçün nəzərdə tutulmuş memarlıq elementidir. Sadəcə bir balkon kimi deyil, həm də evin memarlıq üslubuna, hətta sosial statusuna işarə edən bir detal kimi qiymətləndirilə bilər. Qədim dövrlərdən bəri müxtəlif mədəniyyətlərdə rast gəlinən eyvanlar, iqlim şəraitindən asılı olaraq, öz formalarını və funksiyalarını dəyişdirmişdir.
Azərbaycan memarlığında eyvan xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Evin həyatında mühüm rol oynayan eyvanlar, isti yay günlərində kölgəlik, sərinlik məkanı, qış aylarında isə günəş şüalarının evin içinə daxil olmasını təmin edən bir vasitə kimi istifadə olunur. Həmçinin, qonaq qəbul etmək, söhbət etmək, çay içmək kimi sosial fəaliyyətlər üçün ideal bir məkandır. Bəzən geniş ailə üzvləri bir araya gələrək eyvanda yemək yeyirlər, uşaqlar oyun oynayır, böyüklər isə həyatın axarından danışırlar. Eyvan, evin “üzü”, “qəlbi” hesab olunur və ailənin sosial həyatının ayrılmaz bir parçasıdır.
Eyvanların ölçüləri və dizaynı çox müxtəlifdir. Kiçik və sadə eyvanlardan tutmuş, süslü naxışlarla bəzədilmiş, geniş və möhtəşəm eyvanlara qədər müxtəlif nümunələr mövcuddur. Material seçimi də müxtəlifdir: daş, ağac, kərpic və s. istifadə olunur. Eyvanın dizaynı, ümumi memarlıq üslubuna uyğun seçilir və ev sahibinin zövqünü əks etdirir.
Ədəbiyyatda eyvan, romantik görüş yerləri, gizli görüşlər, məhəbbət hekayələrinin məkanı kimi təsvir edilir. Verilən misalda olduğu kimi, "məşuqə eyvanın bağa tərəf baxan küncünə gəlib gözləməyə..." ifadəsi eyvanın romantik və sirli bir aura ilə əhatə olunduğunu göstərir. Bu, eyvanın sadəcə bir memarlıq elementi deyil, həm də emosional və mədəni bir simvol olduğunu vurğulayır.