Ədəd sözü Azərbaycan dilində geniş məna kəsb edən bir termindir. Ən sadə tərifi ilə say, hesab mənasını verir. Matematikanın əsas anlayışlarından biri olan ədəd, cisimlərin miqdarını, kəmiyyətini ifadə edir. "İki alma", "üç kitab" kimi ifadələrdəki "iki" və "üç" rəqəmləri ədədi göstərir.
Ədədlərin öyrənilməsi hesab elminin əsasını təşkil edir. Hesab elmi ədədlər üzərində aparılan dörd əsas əməliyyatı – toplama, çıxma, vurma və bölməni – əhatə edir. Bu əməliyyatlar vasitəsilə ədədlər arasında münasibətlər qurulur və müxtəlif riyazi məsələlər həll olunur.
Tarix boyu insan ədədləri konkret cisimlərlə əlaqələndirərək anlamağa çalışıb. Məsələn, qədim insanlar əvvəlcə barmaqlarını, daşları və ya digər əşyaları saymaq üçün istifadə edirdilər. Lakin zaman keçdikcə, say prosesi daha mürəkkəbləşmiş və insan konkret cisimlərdən uzaqlaşaraq, abstrakt ədədlərlə işləməyə başlamışdır. Bu, riyaziyyatın inkişafında mühüm bir mərhələ olmuşdur.
Ədədlər təkcə sayı ifadə etməklə kifayətlənməz, həm də müxtəlif riyazi strukturların – məsələn, qruplar, halqalar və sahələrin – qurulmasında əsas rol oynayırlar. Müasir riyaziyyatda natural ədədlər, tam ədədlər, rasional ədədlər, irrasional ədədlər, real ədədlər və kompleks ədədlər kimi müxtəlif ədəd növləri mövcuddur. Hər bir növ özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir və müxtəlif riyazi sahələrdə tətbiq olunur.
Beləliklə, "ədəd" sadəcə bir say deyil, riyaziyyatın əsasını təşkil edən, dünyanı anlamaqda və modelləşdirməkdə istifadə olunan mürəkkəb və çoxşaxəli bir anlayışdır. Onun tarixi, inkişafı və müxtəlif növləri riyaziyyatın zənginliyini və əhəmiyyətini daha aydın göstərir.