izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ərişmək felinin ən ümumi mənası "sataşmaq, ilişmək, yaxınlaşmaq, qarşılaşmaq" deməkdir. Lakin bu sadə tərif, sözün zəngin məna çalarlarını tam əks etdirmir. Ərişmək, sadəcə fiziki yaxınlaşmadan daha çox, bir insana, bir hadisəyə və ya bir vəziyyətə istər xoş, istərsə də xoşagəlməz şəkildə qarışmaq, onunla müəyyən bir əlaqəyə girmək deməkdir. Bu əlaqə fiziki təmasdan tutmuş, emosional və ya mənəvi təsirə qədər müxtəlif formalarda ola bilər.

Aşıq Hüseynin misalında olduğu kimi, "gahdan qalxır, uşaqlara ərişir" ifadəsi uşaqlara istər-istəməz qarışmasını, onların ətrafında fırlanmasını, diqqətini cəlb etmək üçün onlara yaxınlaşmasını göstərir. Bu, məcburi bir yaxınlaşma, bir növ səmimiliyə yaxın təmas ola bilər, amma həm də xoşagəlməz, narahatedici bir qarışma kimi də qəbul edilə bilər. Digər misalda isə "Abırından, saqqalından utanmır" deyərək ərişməyin əxlaqsız, hörmətsizlik dolu bir tərzdə baş verməsini ifadə edir.

Beləliklə, "ərişmək" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. O, həm dostluq əlaqələrinin qurulmasında, həm də münaqişələrin, problemli vəziyyətlərin yaranmasında rol oynaya bilər. Sözün bu çoxcəhətli mənası onun Azərbaycan dilinin zəngin ifadə vasitələrinə töhfəsini göstərir. Sadəcə “sataşmaq”dan daha geniş və dəqiq məna daşıyan “ərişmək” sözü məcazlı mənalarda da istifadə oluna bilər; məsələn, bir fikrə, bir məsələyə, bir mövzuya ərişmək. Bu mənada, o, dərinləşmək, araşdırmaq, fəal şəklində müəyyən bir şeylə məşğul olmaq mənasını daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz