Əziyyətlilik: İnsanı fiziki və ya ruhi olaraq yorğun, bezmiş və narahat edən bir vəziyyətin, hadisənin və ya prosesin xarakterik xüsusiyyətidir. Bu, sadəcə olaraq "çətinlik"dən daha çox əhatə edən bir anlayışdır. Əziyyətlilik, bir işin, yolun, vəziyyətin həm fiziki, həm də mənəvi olaraq nə dərəcədə yoruculuq, əzablılıq və məşəqqətlilik tələb etdiyini ifadə edir.
Əziyyətliliyin səviyyəsi müxtəlif amillərdən asılıdır. Məsələn, ağır fiziki iş əziyyətli ola bilər, çünki insanın bədənini yorur və tükəndirir. Ancaq uzun və mürəkkəb bir layihə üzərində işləmək də əziyyətli ola bilər, çünki ruhi gərginlik, stress və narahatlığa səbəb olur. Yəni əziyyətlilik yalnız fiziki yorğunluqla deyil, həm də mənəvi ağır yük, məsuliyyət və narahatlıqla da əlaqəlidir.
Sözün sinonimləri olan "əzablılıq", "məşəqqətlilik", "ağırlıq", "zəhmətlilik", "yoruculuq" və "üzücülük" əziyyətliliyin müxtəlif tərəflərini vurğulayır. "Əzablılıq" daha çox ağrı və əziyyətə, "məşəqqətlilik" çətinlik və maneələrə, "ağırlıq" və "zəhmətlilik" isə işin həcmi və çətinliyinə işarə edir. "Yoruculuq" əsasən fiziki tükənməni, "üzücülük" isə ruhi sarsıntı və kədərini ifadə edir. Ancaq "əziyyətlilik" bütün bu mənaları özündə birləşdirərək, daha geniş və hərtərəfli bir anlayış təqdim edir.
Məsələn, "Yolun əziyyətliliyi" ifadəsi yolun həm fiziki olaraq çətin və yoruculuğunu (məsələn, dik yamaclar, çətin keçidli ərazi), həm də ruhi olaraq mürəkkəb və əzablı olduğunu (məsələn, uzunluq, təhlükə, yol boyu yaşanan hadisələr) göstərir. Bu, sadəcə yolun uzun və ya çətin olduğunu deyil, onun insanın həm fiziki, həm də ruhi gücünü sınadığını ifadə edir.