izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Fəsad (ərəbcə فساد - fəsad) sözü Azərbaycan dilində bir neçə mənada işlənir, əsasən mənfi halları ifadə edir. Lüğətlərdə əsasən "nifaq, qarışıqlıq, fitnə, intriqa" kimi tərcümələri ilə rastlaşırıq. Ancaq bu tərif sözün bütün mənalarını əhatə etmir.

Əslində, "fəsad" daha geniş bir məfhumu ifadə edir: yararlılığın pozulması, dağılma, korlanma, xarabalıq, ziyan, bəla və fəlakət. Bu mənada, o, yalnız sosial həyatla deyil, həm də təbiət hadisələri, maddi əşyalar, hətta insan sağlamlığı ilə bağlı problemləri də əhatə edə bilər. Məsələn, bir əsərin korlanması, bir mexanizmin pozulması, bir ərazinin ekoloji tarazlığının pozulması da "fəsad" kimi təsvir oluna bilər.

Sözün ədəbiyyatda işlənməsinə baxdıqda, "nifaq", "fitnə", "qarışıqlıq" mənaları ön plana çıxsa da, alt mənaların da nəzərə alınması vacibdir. Məsələn, "fəsad törətmək" deyimi həm sosial qarışıqlıq yaratmaq, həm də maddi ziyan vurmaq mənalarında işlənə bilər. "Fəsad əməlləri" ifadəsi isə hər cür mənfi əməlləri, pis əməlləri əhatə edir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "fəsad" sözü klassik ədəbiyyatımızda, xüsusilə də şeirlərdə tez-tez istifadə olunur və bədii təsvirlərin gücləndirilməsində rol oynayır. Sözün kökləri olan "fəs" (pozmaq, dağıtmaq) və "səd" (əngəl) köklərinin birləşməsi, sözün mənasının çoxşaxəli olmasını aydın şəkildə göstərir.

Ümumiyyətlə, "fəsad" sözü sadəcə bir söz deyil, bir çox mənfi hadisəni, prosesi və vəziyyəti ifadə edən zəngin məna daşıyan bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz