Fikri sifəti ərəb mənşəli olub, "fikrə, ağla, düşüncəyə aid olan", "fikir, ağıl, düşüncə ilə bağlı olan" mənalarını ifadə edir. Başqa sözlə, "fikri" sözü hər hansı bir hadisənin, anlayışın və ya fəaliyyətin əsasında ağıl, düşüncə və ya intellektin dayanmasını bildirir. Bu, sadəcə "əqli" və ya "zehni" sözlərinin sinonimi deyil, daha geniş bir məna kəsb edir.
"Fikri" sözü, yalnız düşüncə prosesinin özünə deyil, həm də düşüncənin nəticələrinə, yəni fikirlərin ifadəsinə, yaradılan əsərlərə, həyata keçirilən hərəkətlərə aid ola bilər. Məsələn, "fikri əsər" deyəndə yalnız əsərin yaradılma prosesində düşüncənin rolunu deyil, həm də əsərin özünün düşüncə məhsulu olduğunu nəzərdə tuturuq. Həmçinin, "fikri cəhətdən zəngin" ifadəsi, yalnız zəngin düşüncə qabiliyyətinə deyil, həm də bu qabiliyyətin nəticələrini - geniş dünyagörüşü, dərin anlayış və s.-i əhatə edir.
Cəlil Məmmədquluzadənin "fikri durğunluq, gerilik, cəhalət tüstü" ifadəsində olduğu kimi, "fikri" sözü bir ictimai və ya mədəni hadisənin mahiyyətinə işarə edə bilər. Burada "fikri durğunluq" deyəndə, sadəcə düşüncənin olmaması deyil, həm də cəmiyyətin inkişafını əngəlləyən, geriliyə və cəhalətə səbəb olan düşüncə tərzinin və ya onun olmamasının ifadə olunduğunu görürük. Bu mənada, "fikri" sözü daha çox bir ictimai-siyasi və ya fəlsəfi kontekstdə işlədilir.
Beləliklə, "fikri" sözünün mənası sadəcə "əqli" və ya "zehni" ilə məhdudlaşmır. O, düşüncənin mahiyyətini, onun nəticələrini və ictimai həyatdakı rolunu daha geniş şəkildə əks etdirir və müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlar kəsb edir.