Fokuslama, "fokuslamaq" felindən törəmiş bir isimdir və əsasən optik sistemlərdə, xüsusilə də fotoqrafiya, kinorejissura və mikroskopiya sahələrində istifadə olunur. Ancaq mənası daha geniş bir kontekstdə də başa düşülə bilər.
Ən geniş mənada fokuslama, diqqətin bir nöqtəyə yönəldilməsi, aydınlaşdırılması və kəskinləşdirilməsi deməkdir. Bu, həm fiziki bir obyektin görüntüsünün aydın görünməsi üçün linzanın tənzimlənməsi, həm də zehni proseslərdə diqqətin mərkəzləşdirilməsi kimi başa düşülə bilər. Müşahidəçi müəyyən bir detalı və ya aspekti seçərək başqa detalları ikinci plana ataraq ona fokuslanır.
Fotoqrafiyada fokuslama, obyektin kəskin və aydın görünməsi üçün kameranın linzasının məsafəsinin tənzimlənməsi prosesidir. Burada fokuslama, dəqiqlik və kəskinlik tələb edir. Düzgün fokuslama olmadan şəkil bulanıq və keyfiyyətsiz alınır. Müxtəlif fokuslama üsulları – avtomatik fokus, əl ilə fokus və s. mövcuddur.
Kinorejissurada fokuslama, tamaşaçının diqqətini müəyyən bir aktyor, obyekt və ya hadisəyə yönəltmək üçün istifadə olunan bir texnikadır. Kameranın hərəkəti, işıqlandırma və kadrın kompozisiyası ilə birlikdə fokuslama, tamaşaçının emosiyalarını və hisslərini idarə etməyə kömək edir.
Mikroskopiyada fokuslama, mikroskopun linzalarının tənzimlənməsi ilə kiçik obyektlərin aydın görüntüsünün əldə edilməsi deməkdir. Yüksək dəqiqlik tələb edən bu proses, elmi araşdırmalar üçün son dərəcə vacibdir.
Beləliklə, fokuslama termini, əsasən texniki bir termin olsa da, həm də diqqət və konsentrasiya ilə bağlı daha geniş mənalarda istifadə olunur. Məsələn, "işinə fokuslanmaq", "problemin həllində fokuslanmaq" kimi ifadələr gündəlik həyatımızda tez-tez rast gəlinir.