Gecə – Günəşin batışından doğuluşuna qədər olan zaman hissəsidir. Bu, sadəcə bir vaxt ölçüsü deyil, ətraf mühitin, canlıların və insan psixikasının dəyişməsini əks etdirən mürəkkəb bir fenomendir. Günəş işığının olmaması səbəbindən, gecə fərqli bir atmosfer yaradır, səs-küylü günün əksinə sakitlik və sükunət hökm sürür.
Gecənin uzunluğu, coğrafi mövqedən və fəsildən asılı olaraq dəyişir. Ekvatorda gecə-gündüz uzunluğu il boyu təxminən bərabərdir, qütblərə yaxınlaşdıqca isə bu fərq böyüyür. Yayda qütb dairələrinin kənarında gecələr çox qısa, bəzən tamamilə olmur, qışda isə uzun, qaranlıq gecələr yaşanır. Bu, həm də canlı aləminin həyat ritmini, bitkilərin və heyvanların fəaliyyətini tənzimləyir.
İnsan mədəniyyətində gecə müxtəlif simvolik mənalar daşıyır. Qaranlıq və bilinməzliklə əlaqələndirilərək, qorxu və narahatlıq hisslərini doğura bilər. Lakin eyni zamanda, sükunət, düşüncə, əks-əl düşüncə və yaradıcılıq üçün münbit bir mühit təmin edir. Əsrlər boyu gecənin sehrli gücü, sirli hadisələr və əfsanələr ilə əhatə olunub, ədəbiyyatda, incəsənətdə, musiqidə geniş yer alıb. Ayın işığı, ulduzlar və səma hadisələri gecənin gözəlliyini və cazibəsini daha da artırır.
Atalar sözündə qeyd edildiyi kimi, "Gecənin xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır" deyimi, gecənin dinclik, sakitlik və istirahət imkanı verdiyini, gələcək gün üçün qüvvə toplayıb yenidən başlamaq üçün ideal bir zaman olduğunu vurğulayır. Bu məqam həm də düzgün istirahətin həyatımızdakı əhəmiyyətini göstərir.