Gədə sözü Azərbaycan dilində əsasən "nökər", "qulluqçu" mənasında işlənən bir sözdür. Lakin, sadəcə "nökər" kimi tərcümə etmək, sözün tarixi və sosial kontekstini tam əks etdirməz. Çünki "gədə" termini, sadə bir qulluqçudan daha çox, bəzən sahibkarına bağlılığı və sədaqəti ilə seçilən, hətta etibar edilən bir şəxsi ifadə edirdi. Bu, müasir "nökər" mənasından bir qədər fərqli bir çalar əlavə edir.
Tarixi mənbələrə əsasən, "gədə" termini müxtəlif sosial təbəqələrdə fərqli mənalarda işlənə bilərdi. Varlı ailələrdə gədələr, ev işlərini görən, uşaqlara baxan, hətta bəzi hallarda sahibkarın şəxsi işlərində ona kömək edən şəxslər ola bilərdilər. Bəzi hallarda isə, gədələr daha çox əmlak və ya heyvanların qorunması ilə məşğul olurdular. Beləliklə, "gədə"nin vəzifəsi və sosial statusu, sahibkarın sosial mövqeyinə və var-dövlətinə bağlı idi.
Misallar göstərir ki, "gədə" sözü ədəbiyyatda da geniş işlənmişdir. Üzeyir Hacıbəyovun və digər ədəbiyyat nümunələrindəki istifadəsi, sözün o dövrün sosial həyatında necə mühüm bir yer tutduğunu göstərir. Həmin əsərlərdə "gədə"nin sadə bir qulluqçu kimi deyil, bəzən ailənin bir üzvü kimi qəbul olunduğu da hiss edilir.
Yekun olaraq, "gədə" sözünün mənasını yalnız "nökər" kimi tərif etmək qeyri-dəqiqdir. Bu termin, tarixi kontekstini, sosial statusunu və sahibkarla olan münasibətlərini nəzərə alaraq, daha geniş və çoxcəhətli bir şəkildə izah edilməlidir. Sözün semantik spektrini anlamaq üçün ədəbiyyat nümunələrinə və tarixi mənbələrə müraciət etmək vacibdir.