Gəlişigözəl sözü Azərbaycan dilində həm sifət, həm də zərf kimi işlənir. Əsas mənası "elə-belə, təsadüfi, planlaşdırılmamış, düşünülməmiş" deməkdir. Bir işin və ya hadisənin qəfil, gözlənilmədən baş verməsini, ya da təsadüfi, sistemsiz, nizamsız olmasını ifadə edir.
Sifət kimi işləndikdə, "gəlişigözəl danışıq", "gəlişigözəl hərəkətlər", "gəlişigözəl qərar" kimi ifadələrdə rast gəlinir və bu zaman təsadüfi, qarışıq, düzgün olmayan, sistemsiz xarakteri vurğulayır. Məsələn, "gəlişigözəl danışıq" ifadəsi sistemsiz, planlaşdırılmamış, məntiqi ardıcıllığı olmayan, dağınıq bir danışığı təsvir edir.
Zərf kimi işləndikdə isə bir əməlin necə yerinə yetirildiyini göstərir. "O, gəlişigözəl işə başladı" cümləsində olduğu kimi, işə sistemsiz, planlaşdırılmamış şəkildə başlamağı ifadə edir. Həmçinin, "gəlişigözəl toplaşdılar" kimi ifadələrdə də təsadüfi, üzrsiz bir yığılmağı bildirir.
Maraqlı bir tərəfi də ondan ibarətdir ki, bəzi hallarda "gəlişigözəl" sözü müsbət bir kontekstdə də işlənə bilər. Məsələn, "gəlişigözəl bir görüş" ifadəsi, planlaşdırılmamış olsa da xoş, xoşagəlməz bir görüşü təsvir edə bilər. Bu zaman sözün mənası "təsadüfi, lakin xoş" kimi başa düşülür. Beləliklə, sözün mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar ala bilər.
Ümumi olaraq, "gəlişigözəl" sözü bir hadisənin və ya əməlin təsadüfi, sistemsiz, planlaşdırılmamış xarakterini ifadə etmək üçün istifadə olunan çox yönlü və ifadəli bir sözdür.