Gigiyena (yun. hygieinos – şəfaverici) insan sağlamlığının qorunması və təkmilləşdirilməsi üçün xarici mühitin və həyat tərzinin təsirini öyrənən, həmçinin bu təsirlərə uyğunlaşma yollarını müəyyən edən bir elm sahəsidir. Sadəcə olaraq, təmizlik qaydaları ilə məhdudlaşmayan gigiyenanın əsas məqsədi, sağlam və uzunömürlü həyat üçün optimal şəraitin yaradılmasıdır.
Gigiyena, inkişafının tarixi boyu genişlənərək, insan həyatının müxtəlif sahələrini əhatə edən bir çox alt-sahələrə bölünüb. Bunlara misal olaraq, kommunal gigiyenanı (su təchizatı, kanalizasiya, tullantıların idarə olunması), qida gigiyenasını (ərzaq məhsullarının təhlükəsiz istehsalı və saxlanması), məişət gigiyenasını (şəxsi təmizlik, ev təmizliyi), peşə gigiyenasını (iş yerində sağlamlığın qorunması), şəhər salamatlığını (ətraf mühitin sağlamlığa təsiri) və radiasiya gigiyenasını (ionlaşdırıcı şüaların təsirlərinin öyrənilməsi) göstərmək olar. Hər bir alt-sahə, müvafiq sahənin spesifik tələblərini nəzərə alaraq, insan sağlamlığının qorunması üçün konkret tədbirlər təklif edir.
Gigiyenanın əhəmiyyəti, xəstəliklərin qarşısının alınması və sağlamlığın qorunması baxımından danılmazdır. Müasir dünyada, artan ətraf mühit çirklənməsi, yeni infeksiyaların yayılması və həyat tərzinin dəyişməsi ilə əlaqədar olaraq, gigiyenanın rolu daha da artır. Sağlam bir gələcək üçün gigiyenik normalara riayət etmək hər bir fərdin və cəmiyyətin məsuliyyətidir. Gigiyenik biliklər, xəstəliklərdən qorunmaqla yanaşı, daha keyfiyyətli və məhsuldar bir həyat sürməyə də imkan yaradır.