izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Gildiya (alm. Gilde) termini, orta əsrlər Avropasından qaynaqlanan və müxtəlif sənətkar və tacirlər tərəfindən yaradılmış peşə birliyini ifadə edir. Sadəcə "ittifaq" və ya "təbəqə" kimi təriflənməsi, onun zəngin tarixi və ictimai əhəmiyyətini tam əks etdirmir.

Gildiyalar, həmkarlar ittifaqlarının ilkin formalarından biri sayıla bilər. Onlar üzvlərinin peşəkarlıq səviyyəsini yüksəltmək, qiymətləri tənzimləmək, istehsal standartlarını müəyyənləşdirmək və sənətin sirrini qorumaq üçün yaradılırdı. Həm də sosial funksiyaları vardı; üzvlərinə qarşılıqlı yardım, maliyyə dəstəyi və hətta sosial təminat təklif edirdilər. Bir çox gildiya özünün xüsusi mərasimləri, rəmzləri və hətta öz müqəddəsləri ilə fərqlənirdi.

Gildiyaların təşkili olduqca hiyerarşik idi. Təcrübəli ustalar, tələbələr (şağirdlər) və sənətkarlıq sənətinin sirlərini öyrənən kalfalar (köməkçilər) kimi müxtəlif səviyyələr mövcud idi. Bir şagird ustalıq səviyyəsinə yüksəlmək üçün uzun illər ərzində öz sənətini mükəmməlləşdirməli və müəyyən standartları ödəməli idi. Bu yüksəliş prosesi bir sınaq və ya “şah əsəri” ilə başa çatır və yalnız bundan sonra həmin şəxs tam hüquqlu usta olaraq gildiyaya qoşula bilirdi.

Orta əsrlərdə gildiyalar iqtisadiyyatın mühüm bir hissəsi idi və şəhər həyatında əhəmiyyətli rol oynayırdı. Lakin zaman keçdikcə, iqtisadiyyatın inkişafı ilə birlikdə gildiyaların əhəmiyyəti azalmağa başladı və daha müasir iqtisadi strukturlar onların yerini tutdu. Buna baxmayaraq, gildiyaların tarixi, peşəkarlığın, qarşılıqlı yardımın və sənətkarlığın qorunması üçün əhəmiyyətli bir dövrü əks etdirir və bu gün də tarixçilər və sosioloqlar tərəfindən araşdırılır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz