Gimnazist sözü yunan mənşəli olub (yun. γυμνάσιον - gymnazion - idman salonu, məşq yeri), 1917-ci il inqilabından əvvəl Rusiya imperiyası və Azərbaycan ərazisində gimnaziya təhsil müəssisəsində təhsil alan şagirdə deyilirdi.
Gimnaziyalar, liseylərdən fərqli olaraq, daha klassik humanitar təhsilə yönəlmiş, klassik dillər (qədim yunan və latın) və ədəbiyyatın dərin öyrənilməsinə əsaslanan orta məktəblər idi. Bu səbəbdən gimnazistlər yüksək intellektual səviyyəyə və geniş dünyagörüşünə malik olmaları ilə seçilirdi. Onlar sadəcə şagird deyil, zəmanənin intellektual elitasının gələcək üzvləri kimi qəbul edilirdi.
Gimnaziya təhsili elit təhsil hesab olunurdu və hər kəsin əldə edə bilmədiyi bir imtiyaz idi. Bu da gimnazistləri cəmiyyətdə müəyyən bir statusa və hörmətə malik edirdi. Mətn nümunəsindəki "Cənnətəli gimnazistləri başına toplardı" ifadəsi də bunu təsdiq edir: Cənnətəli, görünür, öz ətrafına müəyyən təsiri olan bir şəxs idi və onunla əlaqə qurmaq istəyən gimnazistləri cəlb edə bilirdi. Bu, gimnazistlərin ictimai həyatda fəal iştirak etməsinin və müəyyən təsir qüvvəsinə malik olmasının göstəricisi ola bilər.
Beləliklə, "gimnazist" sözü sadəcə bir tələbə adı deyil, tarixi və sosial kontekstinə görə dərin mənalar daşıyan bir termindir. O, müəyyən bir dövrün təhsil sistemini, ictimai quruluşunu və ədəbi dilinin xüsusiyyətlərini əks etdirir.