izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Girvənkəlik sözü köhnəlmiş bir sözdür və əsasən çəki vahidi ilə əlaqədardır. Lüğətlərdə sadəcə "çəkisi girvənkə ağırlığında olan" kimi izah olunsa da, mənasını daha geniş və maraqlı şəkildə izah etmək mümkündür. Girvənkəlik, tarixi bir çəki vahidinin adı olan "girvənkə" ilə bağlıdır və konkret bir çəki miqdarını ifadə edir. Bu miqdarın dəqiq qiyməti zaman və bölgəyə görə dəyişsə də, ümumiyyətlə, nisbətən kiçik bir çəki vahidini təmsil etdiyini düşünmək olar. Beləliklə, "girvənkəlik" ifadəsi "bir girvənkə ağırlığında" mənasını verir.

Sözün köhnəlmiş olması, tarixi bir kontekstdə istifadə olunduğunu göstərir. Məsələn, qədim ticarət əməliyyatlarında, əkinçilikdə və ya sənətkarlıqda müxtəlif materialların çəkisini təyin etmək üçün istifadə oluna bilərdi. Misal olaraq, nümunədə verilən "girvənkəlik daşı" ifadəsi, çəkisi bir girvənkəyə bərabər olan kiçik bir daşın istifadəsinə işarə edə bilər. Bu daş, ehtimal ki, əldə olan ölçü alətlərinin məhdudluğu səbəbi ilə sadə və praktiki bir çəki ölçüsü kimi xalq arasında geniş yayılmışdır.

Əlavə olaraq, "girvənkəlik" sözünün leksik mənasından əlavə, məcazi mənada da istifadə olunma ehtimalı var. Məsələn, çox az miqdarda olan bir şey üçün də istifadə oluna bilərdi. "Girvənkəlik qədər" kimi ifadələr, çox az, cüz'i mənasını vermək üçün işlənə bilər. Bu isə sözün mənasının zənginliyini və çox yönlülüyünü göstərir.

Ümumiyyətlə, "girvənkəlik" sözü tarixi bir çəki vahidi ilə əlaqəli olsa da, tarixi kontekstdə və məcazi mənada istifadə edilmə ehtimalı sözün mənasını daha geniş və maraqlı edir. Bu sözün həm leksik, həm də kontekstual mənasını anlamaq, Azərbaycan dilinin zəngin leksik ehtiyatını və tarixi inkişafını daha yaxşı dərk etməyə kömək edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz