Görkəmsiz sifəti, əsasən bir varlığın xarici görünüşünün cəlbediciliyinin olmamasını, gözə xoş gəlməməsini ifadə edir. Yalnız fiziki görünüşə deyil, həmçinin ümumi təəssürata da şamil oluna bilər. Belə bir varlıq nəzəri cəlb etmir, diqqəti özünə çəkməkdə aciz qalır və ümumiyyətlə, maraqsız görünür.
Görkəmsiz sözü, "görkəm" sözündən əmələ gəlmişdir və onun əksini bildirir. "Görkəm" bir varlığın xarici görünüşü, quruluşu, formasını ifadə edir. Beləliklə, "görkəmsiz" bu gözəl və ya cəlbedici xüsusiyyətlərdən məhrum olduğunu bildirir. Bu mənada, "çirkin", "qəşəng olmayan", "sərrast olmayan" kimi sözlərlə sinonimdir.
Lakin "görkəmsiz"in mənası yalnız mənfi deyil, həm də neytral ola bilər. Məsələn, bir bina "görkəmsiz" adlandırıla bilər, bu onun çirkin olduğu mənasını vermədən, sadəcə diqqətəlayiq bir memarlıq üslubuna və ya xüsusiyyətlərə malik olmadığını göstərər. Bu baxımdan, "adi", "sadə" və ya "fərqsiz" kimi sözlər də "görkəmsiz"in mənasına yaxınlaşa bilər.
Maraqlıdır ki, "görkəmsiz" sözü ədəbiyyatda müxtəlif kontekstlərdə istifadə edilərək, müəyyən bir əhval-ruhiyyəni və ya atmosferi yarada bilir. Məsələn, "görkəmsiz bir küçə" deyərkən, sadəcə küçənin görünüşünün təsvirindən daha çox, onun kasıb, tənha və ya hətta təhlükəli olduğunu ifadə edə bilərik. Bu səbəbdən, "görkəmsiz" sözünün mənası həmişə kontekstdən asılı olaraq dəyişir.