Gözcük sözü Azərbaycan dilində iki əsas mənada işlənir:
1. Kiçik göz: Bu mənada gözcük, həqiqətən də kiçik ölçülü gözü ifadə edir. Məlumatda verilən "qarışqanın gözcükləri" nümunəsi bu mənanı aydın şəkildə göstərir. Burada "gözcük" sözü, böyük ölçülü gözlərdən fərqli olaraq, kiçik, bəzən hətta nöqtəvari görünüşlü gözləri təsvir etmək üçün işlədilir. Bioloji terminologiyada da bu məna geniş istifadə olunur. Məsələn, bəzi canlıların sadə göz quruluşuna gözcük deyilir.
2. İçəriyə və ya bayıra baxmaq üçün qapıda qoyulan xırdaca deşik; gözlük: Bu isə daha məcazi bir mənadır. Qapı və ya divarlarda açılan kiçik deşiklər, içəridən və ya bayırdan nə baş verdiyini görmək üçün istifadə olunan "gözlüyə" bənzəyir. "Gözlük" sözü ilə sinonim kimi işlənsə də, "gözcük" daha çox kiçik ölçüləri və sadə quruluşu ilə seçilir. Tarixən, evlərin qapılarında, qalaların divarlarında təhlükəsizlik məqsədilə belə gözlüklərdən geniş istifadə olunmuşdur. Bu gözcüklər, müasir təhlükəsizlik kameralarının qədim əcdadları kimi də qəbul edilə bilər.
Ümumiləşdirərək demək olar ki, "gözcük" sözü həm kiçik ölçülü gözləri, həm də kiçik ölçülü baxış deşiklərini təsvir etmək üçün istifadə olunan rəngarəng bir sözdür. Hər iki mənada da "kiçiklik" və "baxma" anlayışları önəmli rol oynayır.