Gücənmə, "gücənmək" fellərindən törəmiş isimdir. Sadəcə olaraq "gücənmək" fiilinin mənasından törəyən bir söz olmaqdan əlavə, özünəməxsus bir çalar daşıyır. Yalnız fiziki güc tətbiq etməklə bağlı deyil, həm də ruhi, mənəvi və ya emosional güclənməni, hətta müəyyən bir səylə məşğul olmağı ifadə edə bilər.
Ən geniş mənası ilə gücənmə, bir məqsədə çatmaq, bir işi yerinə yetirmək üçün sərf edilən güc, səy və enerjidir. Bu, ağır fiziki işlərdəki əzələlərin gərginliyindən tutmuş, mürəkkəb bir problemi həll etmək üçün düşüncənin sərf etdiyi enerjiyə qədər geniş bir spektrdə istifadə oluna bilər. Məsələn, "imtahanda gücənməsi onu yormuşdu" cümləsində gücənmə, zehni yorğunluq və səy deməkdir. "Evin təmirində gücənməsi göz önündə idi" cümləsində isə fiziki yorğunluq və əmək sərf olunması nəzərdə tutulur.
Gücənmənin daha incə bir tərəfi də vardır. O, bəzən müəyyən bir vəziyyət, hadisə və ya şəxs qarşısında özünü göstərən bir reaksiyanı ifadə edə bilər. Məsələn, ədalətsizliyə qarşı gücənmə, mübarizə aparmaq, öz haqqını müdafiə etmək üçün sərf olunan səy deməkdir. Belə hallarda gücənmənin tərkibində müqavimət, inadkarlıq, prinsipiallıq kimi xüsusiyyətlər də öz əksini tapır.
Qısaca desək, gücənmə sadə bir fiziki və ya zehni yorğunluqdan daha çoxdur. O, bir hədəfə doğru yönəlmiş, müəyyən bir səy tələb edən və həm fiziki, həm də mənəvi gücün sərf olunmasını əhatə edən bir prosesdir. Hətta bəzən, səylərin nəticəsiz qalmasına baxmayaraq, bu səylərin özü belə gücənmə kimi tərif oluna bilər. Çünki əsas olan səyin özü, sərf olunan enerjidir.