Güdaz (fars. əsilli söz) Azərbaycan dilində əsasən "fəlakətə uğramaq", "məhv olmaq", "yox olmaq" mənalarında işlənən bir termindir. Sözün kökü, fars dilindəki "güdaz" sözündən gəlir və odlu bir məkana, təhlükəli və məhv edici bir vəziyyətə atılma, özünü təhlükəyə atma mənasını verir. Beləliklə, "güdaz" sadəcə fəlakət deyil, həm də bu fəlakətin özünəməxsus bir səbəbə, yəni insanın özünün bu vəziyyətə düşməsinə işarə edir.
İfadənin "güdaza vermək" forması isə birinin fəlakətə, məhvə, yox olmağa səbəb olmaq, onu qəsdən təhlükəli bir vəziyyətə salmaq kimi bir məna daşıyır. Bu, passiv bir fəlakətdən fərqli olaraq, aktiv bir müdaxiləni, qəsdən edilən bir hərəkəti ifadə edir. Məsələn, kiminsə səhv qərarları və ya pis hərəkətləriylə fəlakətə sürüklənməsinə səbəb olmaq "güdaza vermək" kimi ifadə oluna bilər.
Yasəmən misalında olduğu kimi, "özünü güdaza vermək" ifadəsi, şüurlu şəkildə təhlükənin üstünə getməyi, qaçılmaz fəlakəti öz üzərinə götürməyi bildirir. Bu, həm fiziki, həm də metaforik mənada baş verə bilər. Məsələn, bir kəs ölümcül bir riskə girərsə, özünü güdaza vermiş olur. Ya da əxlaqi baxımdan pis nəticələri qabaqcadan görərək, anlayaraq səhv bir yolda davam edərsə, o da özünü güdaza vermiş sayılar.
Qısacası, "güdaz" və "güdaza vermək" ifadələri, sadəcə olaraq bir hadisəni təsvir etməkdən daha çox, hadisənin arxasında yatan səbəb və nəticə əlaqəsini, insanın öz seçimlərinin nəticələrini vurğulayır. Bu sözün işlənməsi, həm də fəlakətin şüurlu olub-olmaması barədə əlavə məlumat verir.