Güləyən sözü Azərbaycan dilində həm isim, həm də sifət kimi işlənir. İsim kimi istifadəsi, daima və ya tez-tez gülən, gülməyi xarakterik xüsusiyyəti kimi daşıyan şəxsi ifadə edir. Belə bir şəxsə "güləyən" deyilir. Yəni, "güləyən qadın" deyərkən, daim gülümsəyən, ətrafındakıları müsbət enerji ilə dolduran bir qadın nəzərdə tutulur. Bu, sadəcə fiziki gülmə hərəkətindən daha çox, həyat tərzinə, xarakterə aid bir keyfiyyətdir.
Sifət kimi istifadəsi isə bir şeyi "güləyən" kimi təsvir etməyə imkan verir. Məsələn, "güləyən gözələr" ifadəsi, gözəlliklə yanaşı, dərin bir xoşbəxtlik və şənlik hissi verən gözəllikdən bəhs edir. Bu mənada, "güləyən" sözü sadəcə gülməyi ifadə etmir, eyni zamanda bir duyğu və vəziyyətin ifadəsidir.
Ədəbiyyatda istifadəsinə nəzər salsaq, "güləyən" sözü bəzən simvolik məna da daşıya bilər. Misal üçün, "güləyən qızı görəm yuxuda" misalında, yuxu həqiqətə uyğun olmaya bilər, qızın xarakteri real həyatda belə güləyən olmaya bilər. Bu, şairin və ya yazıçının xəyalında canlanan, idealizə edilmiş bir obrazı təsvir etməsi ola bilər. Yəni, "güləyən" burada sadəcə bir xarakter əlaməti deyil, həm də müəyyən bir hissi, atmosferi ifadə edir.
Ümumiyyətlə, "güləyən" sözü sadəcə fiziki bir hərəkəti deyil, həm də daxili bir vəziyyəti, xarakteri, hətta bir atmosferi ifadə edən çoxcəhətli bir sözdür. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər, lakin əsasında həmişə müsbət, şən və xoş bir duyğu dayanır.