Gümrah sifəti, əsasən fiziki və ya ruhi cəhətdən sağlam, möhkəm, qüvvətli və həyat dolu olmağı ifadə edir. Sadəcə "sağlam" sözündən daha geniş bir məna kəsb edərək, insanın həm fiziki cəhətdən güclü və enerjili, həm də ruhen həvəsli və şən olmasını vurğulayır. Gümrah bir insan həyatın çətinliklərinə tab gətirə bilir, hər zaman aktiv və fəaldır.
Sözün kökü türk dillərindəki “güm” (güc, qüvvət) felindən törəyir və “rah” şəkilçisi ilə birlikdə “qüvvətli olan” mənasını yaradır. Bu etimoloji kökün dəstəyi ilə gümrah sözünün sadəcə sağlamlığı deyil, həm də daxili bir qüvvəti, həyati enerjini ifadə etdiyini görürük. "Qıvraq" və "möhkəm" sözləri ilə sinonim olsa da, gümrah sözü daha çox dinamizmi, həyat sevincini və həyata bağlılığı ifadə edir.
Misal olaraq, "Yaşına baxmayaraq, çox gümrahdır" cümləsindəki gümrah sözü, həmin şəxsin yaşına uyğun olmayaraq, hələ də güclü, enerjili və həyat dolu olduğunu bildirir. Bu, yalnız fiziki sağlamlıq deyil, həm də ruhi gümrahılığı əhatə edən bir vəziyyətdir. Gümrah insan həm özünün, həm də ətrafındakıların həyatına müsbət enerji gətirir.
Bayatı nümunəsindəki "İyidi gümrah eylər" misrası da bu mənanı dəstəkləyir. İgidlik yalnız fiziki cəsarət deyil, həm də ruhun gücü, qətiyyət və həyat sevgisidir. Bu səbəbdən, igid insan gümrah təsvir edilir. Yəni, gümrah olmaq, sadəcə sağlam olmaqdan daha çox, həyata tam şəkildə bağlanmaq, enerjili və fəal olmaq deməkdir.