izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qıs-qıvraq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "qıvraq" sözünün sinonimi kimi izah olunsa da, mənası daha geniş və dəqiq şəkildə izah edilə bilər. Əslində, "qıs-qıvraq" sadəcə əyilmiş, büklənmiş vəziyyəti deyil, həm də bu əyilmənin, büklənmənin qısa və kəskin olması mənasını verir.

"Qıvraq" əyri, əyilmiş demək olsa da, "qıs-qıvraq" əlavə olaraq hərəkətin sürətliliyi, qısa və iti bir əyilmə və ya bükülmə olduğunu vurğulayır. Bu, həm fiziki obyektlərə, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, Nəriman bəyinin belinin "qıs-qıvraq" bağlanması, belinin sıx və qısa bir şəkildə bağlandığını, qayışın bədəninə möhkəm yapışdığını göstərir. Sadəcə "qıvraq" bağlamaq ifadəsi bu qədər dəqiq məlumat vermir.

İkinci misalda isə "fəvvarə vuraraq qaynayır bulaq; Hovuz zireh geyir sudan qıs-qıvraq" misrasında "qıs-qıvraq" sözü suyun fəvvarə kimi püskürdükdən sonra hər tərəfə səpələnərək, qısa və kəskin hərəkətlərlə hovuza düşməsini təsvir edir. Suyun bu qədər sürətli və kəskin hərəkəti "qıs-qıvraq" sözü ilə daha effektli və obrazlı şəkildə ifadə olunur.

Beləliklə, "qıs-qıvraq" sözü, sadəcə bir sinonim deyil, əyilmə və ya bükülmənin keyfiyyətini daha da dəqiqləşdirən, mənaya əlavə çalarlar qatan bir ifadədir. Bu, qısa, kəskin, sürətli və intensiv əyilmə və ya bükülməni ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz