Güzəransız sifəti, bir insanın maddi vəziyyətinin çətinliyini, həyatının ağır keçməsini ifadə edir. Sadəcə "dolanacağı pis olan" deyilməkdən daha çox, bu söz içində həyatın bütün çətinlikləri, qayğıları, əziyyətləri nəzərdə tutulur. Yalnız maddi tərəfi deyil, həm də ruhi, mənəvi çətinlikləri özündə əks etdirir.
Güzəransızlıq, yalnız yoxsulluqla eş anlamlı deyil. Yüksək gəliri olan, lakin xəstəlik, qayğı, ya da ailəvi problemlər səbəbindən həyatı ağır keçən bir insan da güzəransız adlandırıla bilər. Bu sözün mənasında həyatın gündəlik yükünün ağırlığı, gələcəyə qarşı qeyri-müəyyənlik və ümidsizliyin kölgəsi vardır.
Dilçilik baxımından, "güzəran" sözünün özü də dərin məna kəsb edir. Sadəcə "yaşamaq" deyil, "rahat yaşamaq", "təminatlı olmaq" mənasını da özündə ehtiva edir. Ona görə də "güzəransız" olmaq yalnız maddi yoxsulluq deyil, həm də həyatın ümumi səviyyəsinin aşağı olmasını ifadə edir. Bu səbəbdən "güzəransız" sözü "acınacaqlı", "məhrum", "çətinlik içində olan" kimi sözlərlə sinonim olaraq istifadə edilə bilər, ancaq daha geniş və dərin bir mənaya malikdir.
Nəticə etibarilə, "güzəransız" sözü həm maddi, həm də mənəvi çətinliklər içində olan bir insanın vəziyyətini və yaşadığı həyatın ağır olduğunu qısa, lakin dəqiq şəkildə ifadə edən güclü bir sözdür.