Haçabaşlı sifəti, əsasən, başın forma və quruluşuna işarə edir. "Haça" sözü ilə əlaqəli olaraq, başın x və ya T hərfinə bənzəyən, iki tərəfə açılan, çəngəlvari, budaqlı və ya qırışlı bir görünüşə malik olduğunu ifadə edir. Yəni, haçabaşlı baş düz və hamar deyil, əksinə, qeyri-adi, xarici görünüşü ilə diqqəti cəlb edən bir formaya malikdir. Bu forma bəzən təbii olaraq yaranır, bəzən isə xəstəlik və ya yaralanma nəticəsində əmələ gələ bilər.
Lüğətdə verilən misallar – "Haçabaş dağ" və "Haçabaş dəyənək" – haçabaşlı sözünün mənasının genişliyini göstərir. Dağ üçün istifadə edilməsi, dağın forma və quruluşunun haça bənzədiyini, yəni iki və ya daha çox zirvəyə sahib olduğunu, bəlkə də iki ayrı dağın birləşməsi nəticəsində belə bir görünüş aldığını təxmin etməyə imkan verir. Dəyənək üçün istifadə edilməsi isə, dəyənəyin baş hissəsinin haça bənzər bir formaya malik olduğunu göstərir, bu da həm estetik, həm də funksional baxımdan xüsusiyyət ola bilər.
Mətndəki sonuncu misal – "Əllərində haçabaşlı, uzun çomaq tutmuş uşaqlar..." – isə haçabaşlı sözünün adi bir əşyanın xarici görünüşünü təsvir etmək üçün də işlədilə biləcəyini nümayiş etdirir. Uşaqların əlindəki çomağın baş hissəsinin haça formasında olması, çomağın digər çomaqlardan fərqlənməsini, özünəməxsus xüsusiyyət daşımasını bildirir.
Beləliklə, "haçabaşlı" sözü sadəcə bir təsviri sifət olmaqdan çıxaraq, əşyanın formasını, quruluşunu və hətta funksiyasını daha dəqiq və ətraflı təsvir etmək üçün istifadə olunan, məcazi mənalar daşıya bilən bir söz olaraq ortaya çıxır. Bu sözün istifadə edildiyi kontekstdən asılı olaraq, mənası müxtəliflik göstərə bilər, ancaq hər halda əsas mənası "haça bənzər forma" qalır.