Sonuncu sifəti əsasən "ən axırıncı", "axırdakı", "axırda olan" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdəki qısa izah, sözün əhatə etdiyi semantik çalarları tam əks etdirmir. "Sonuncu" sözü bir sıra mürəkkəb kontekstlərdə işlənə bilər və hər kontekstdə mənası incə fərqlərlə zənginləşir.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "son" kökünə "-uncu" şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəldiyini görərik. "-uncu" şəkilçisi sıralamanı, ardıcıllığı və bir sıra içində sonuncu yeri bildirir. Bu mənada "sonuncu" sıralanmış bir sıra obyekt və ya hadisənin sonuncu üzvünü göstərir. Misal üçün, "Sonuncu dərs" ifadəsi müəyyən bir dərs sırasının sonuncu dərsini, "Sonuncu tamaşa" isə bir sıra tamaşaların sonuncu tamaşasını ifadə edir.
Lakin "sonuncu" sözünün işlənməsi yalnız sadə sıralanmaya məhdudlaşmır. O, həmçinin bir hadisənin, prosesin və ya dövrün sonunu, həm də sonuncu dəfə baş verən bir əməli də bildirə bilər. Verilən nümunədə, "Qoca kişi sonuncu daşı da yonub hazır etmişdi" cümləsində "sonuncu" sözü həm daşların yonulması prosesinin sonunu, həm də qoca kişinin bu işlə son dəfə məşğul olduğunu bildirir. Burada "sonuncu" sözü "axırıncı" mənasından daha çox "artıq olmayacaq", "bundan sonra olmayacaq" mənasında işlənir.
Beləliklə, "sonuncu" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir. O, sadəcə sıradakı sonuncu elementi deyil, həm də bir prosesin, dövrün sonunu, sonuncu dəfə baş verən hərəkəti və ya hadisəni ifadə edə bilər. Bu səbəbdən "sonuncu" sözünün mənasını təkcə "ən axırıncı", "axırdakı", "axırda olan" kimi qısa ifadələrlə məhdudlaşdırmaq doğru deyil. Daha dəqiq və geniş şəkildə izah etmək üçün onun müxtəlif kontekstlərdə işlənməsini nəzərə almaq lazımdır.